Τόσο ευρωπαϊκή, τόσο μεσογειακή και τόσο βαλκάνια.
Άλλοτε άδεια κι άλλοτε γεμάτη. Πολίτες, τουρίστες, γεγονότα τρέχουν διαρκώς μέσα της.
Μια πόλη που βράζει. Ζέστη, άγχος, αγωνία, οργή. Καταλαγιάζει όταν νομίζει πως χαμηλώνει η φωτιά. Η μικρογραφία μιας χώρας.
Άνθρωποι σε ουρές. Για ένα παγωτό, για ένα εισιτήριο, για ένα φαλάφελ, για τρία εικοσάευρα. Η ευτυχία μπορεί να είναι εκεί που την ψάχνεις.
Ο ουρανός είναι πάντα τόσο γαλάζιος πάνω από την Ακρόπολη. Στη θέση της κλεμμένης Καρυάτιδας, ένα κενό.
Αθήνα. Δική μου, δική σου, δική του, δική τους και δική μας.
Άνθρωποι γύρω παντού.
Με συντροφιά, μοναχικοί και μόνοι. Βαγόνια γεμάτα, μάτια χαμογελαστά ή θλιμμένα. Ξένοι μέσα στους γνωστούς και φίλοι μέσα στους ξένους.
Κι αν είναι πιο πολλά αυτά που μας ενώνουν από εκείνα που μας χωρίζουν;
Ημερολόγιο ταξιδιού, στα τρένα των ρομαντικών απένταρων. Που απομακρύνονται αργά, έτσι για να το χωνέψεις ότι φεύγεις. Κι απομένεις να βλέπεις τόπους κι ανθρώπους που αγαπάς να μικραίνουν, μέχρι να γίνουν μια τελίτσα στο βάθος. Σταθμός Λαρίσης. Ένα αγόρι έτρεξε ως την άκρη της αποβάθρας χαιρετώντας το κορίτσι του. Καλό δρόμο.
Ή όσο σκληρά κι αν προσπαθήσεις, πολλές φορές μια εικόνα, μια φωτογραφία, θα αφηγηθεί την ιστορία καλύτερα από τα λόγια.
Βάλε τα λόγια αν θέλεις πίσω από τις εικόνες.
Περιέργεια; Άγνοια κινδύνου; Συνήθεια; Όταν για δεκαετίες είσαι το μοντέλο των καλύτερων φωτογράφων του πλανήτη, μπορεί κάποια στιγμή να θελήσεις κι εσύ να περάσεις στην άλλη πλευρά, να κρατήσεις την κάμερα και να πατήσεις το μαγικό κουμπάκι.
Οι υπεύθυνοι μάρκετινγκ σε NIKON και CANON θα μπορούσαν να σταματήσουν να δουλεύουν: η επόμενη καμπάνια τους είναι έτοιμη.
Χαμογελάστε, μουγκρίστε, βρυχηθείτε. Κοιτάξτε το πουλάκι και... κλικ!
Τηλεόραση δεν έχω ευτυχώς - έχει κλείσει εδώ και καιρό ο βόθρος των εικόνων. Σκέφτομαι όμως να κλείσω και το ίντερνετ μέχρι την Κυριακή.
Τις ζόρικες μέρες, στρέφομαι πάντα πίσω στα βιβλία μου, στις μουσικές μου, στην τέχνη του λόγου και του πνεύματος γενικότερα, που μ' έκανε τον τον άνθρωπο που είμαι σήμερα.
Όλος μου ο πλούτος είναι οι άνθρωποι μου, οι τόποι μου, οι σκέψεις, τα συναισθήματα, τα όνειρα και οι ελπίδες μου. Ο πλούτος μου δεν είναι τα υλικά που με περιτριγυρίζουν. Ο πλούτος μου δεν είναι κομμάτια χαρτί με ψεύτικη αξία.
Δεν φοβάμαι γιατί το ΑΤΜ μπορεί να αρχίσει να μου δίνει δραχμή αντί για €. Μπορεί να μην πανηγυρίσω κιόλας, αλλά δεν θα αρνηθώ το είναι μου, ούτε θα μηδενίσω την κοσμοθεωρία μου ή θα συμβαδίσω με αισχρούς ανθρώπους για να το αποτρέψω.
Φοβάμαι όμως την καινούρια Ευρώπη. Που ξέχασε μόνο στην υπογραφή των ιδρυτικών συμβάσεων τις μεγάλες της ιδέες. Πού είναι η ελευθερία, η δημοκρατία, η κοινωνική δικαιοσύνη; Πόσες υποχωρήσεις ακόμα μπορούμε να κάνουμε;
Με τρομάζει αυτή η Ευρώπη του χαιρέκακου game over και του take it or leave it. Με τρομάζει η Ευρώπη της Γερμανίας που αφού την αιματοκύλισε 2 φορές τον περασμένο αιώνα συνεχίζει την χάραξη παρεμβατικής πολιτικής του Ράιχ - με άλλα μέσα φυσικά στον δικό μας αιώνα της εξέλιξης.
Με τρομάζει η Ευρώπη που θεωρεί λύση να πνίγει τους κατατρεγμένους που έρχονται στην πόρτα της, αντί να προσπαθήσει να σταματήσει τον πόλεμο, για να μη θιγούν οι οπλοβιομηχανίες. Με τρομάζει η Ευρώπη που υπογράφει το δικαίωμα των εταιριών να μηνύουν τα κράτη όταν θεωρούν ότι θίγονται τα συμφέροντά τους, θυσιάζοντας τα εργασιακά και περιβαλλοντικά δικαιώματα των πολιτών της. Με τρομάζει η Ευρώπη που σφραγίζει επισήμως τα μεταλλαγμένα και μετά αναρωτιέται για την αύξηση του καρκίνου της. Με τρομάζει η Ευρώπη που ανέχεται φασίστες για να κάνει business μαζί τους.
Με τρομάζει κι η Ελλάδα, που δεν έμαθε ποτέ να κουβεντιάζει με ηρεμία, ούτε να ακούει "τους άλλους", παρά μόνο να φωνάζει εν εξάλλω.
Ξανακούω τις μουσικές μου. Τον Άσιμο, τον Σιδηρόπουλο, τον Σωκράτη, τον Θανάση, τον Αγγελάκα, τον Αλκίνοο, τον Τσιτσάνη, τον Χατζιδάκι. Ξαναβλέπω τις εικόνες και τις ταινίες που με στοίχειωσαν. Ξαναδιαβάζω τον Χαλίλ Γκιμπράν, τον Ομάρ Καγιάμ, τον μικρό μου πρίγκιπα, τον Αναγνωστάκη, τον Μίσσιο, τον Όργουελ, τον Χέμινγουεϊ, τον Σολωμό, τον Ρίτσο, τον Ερωτόκριτο, τον Τριβιζά, τον Αρκά, τον Στάινμπεκ, τον Πόε.
Και μένω στη γραμμή αυτή του Τόλκιν, που την έχω κορνιζώσει για να τη βλέπω και να τη θυμάμαι κάθε μέρα: "Κανένας από τους ήρωες που βρέθηκαν στις μεγάλες ιστορίες δεν ευχήθηκε να του συμβούν αυτά. Το μόνο όμως που εμείς πρέπει να αποφασίσουμε, είναι τι θα κάνουμε με τον χρόνο που μας δόθηκε."
Καλό βόλι σε όλους και μην ξεχνάτε ότι τη Δευτέρα, η απόφαση θα μας βαραίνει πια όλους μαζί.
που μάθαμε να κουβεντιάζουμε
ήσυχα, ήσυχα κι απλά.
Καταλαβαινόμαστε τώρα
δε χρειάζονται περισσότερα.
Κι αύριο λέω θα γίνουμε
ακόμα πιο απλοί.
Θα βρούμε αυτά τα λόγια
που παίρνουνε το ίδιο βάρος
σ’ όλες τις καρδιές,
σ’ όλα τα χείλη,
έτσι να λέμε πια
τα σύκα σύκα
και τη σκάφη σκάφη.
Κι έτσι που να χαμογελάνε οι άλλοι
και να λένε:
"Τέτοια ποιήματα
σου φτιάχνω εκατό την ώρα".
Αυτό θέλουμε κι εμείς.
Γιατί εμείς δεν τραγουδάμε
για να ξεχωρίσουμε, αδελφέ μου,
απ’ τον κόσμο.
Εμείς τραγουδάμε
για να σμίξουμε τον κόσμο.
Ονειρεύομαι αυτή την ουτοπία. Τότε
που θα συζητάμε μόνο τα ασήμαντα, τότε που η καρδιά μας θα ξαλαφρώσει και το
μυαλό μας θα ηρεμήσει. Τότε που θα φωτίσουν λίγο τα μάτια μας και θα χαμογελάσουν τα χείλη μας. Λίγο δειλά στην αρχή κι έπειτα με τη σιγουριά: «όλα
πέρασαν».
Κουράστηκα. 5 χρόνια μου
ζητείται συνεχώς να επιλέξω πλευρά. Νιώθω ότι χάνω τον εαυτό μου. Θέλω να
τελειώσει. Και να πάμε από την αρχή.
5 χρόνια τώρα, μοναχά απομακρυνόμαστε
από τον διπλανό μας. Κοιτάμε την πάρτη μας και προσέχουμε τον κώλο μας. Σκληρύναμε.
Αδιαφορούμε. Και μακαρίζουμε την τύχη μας που έχουμε ακόμα «δουλίτσα». Δεν μας ενόχλησε
ποτέ η ουρά στον ΟΑΕΔ, ο καρκινοπαθής που αργοπεθαίνει χωρίς θεραπεία, ο
άστεγος που ψάχνει στα σκουπίδια, τα παιδιά που τρώνε μόνο μακαρόνια γιατί οι
γονείς τους δεν έχουν πια λεφτά για κρέας, οι παππούδες που πάνε στο σχόλασμα της
λαϊκής να πάρουν τα φτηνά ζουληγμένα φρούτα που ξέμειναν, τα σχολεία χωρίς
θέρμανση, τα σπίτια με τα μαγκάλια.
Η Ευρώπη των χαμένων αξιών. Που
νοιάζεται περισσότερο για τα μπλε, τα κίτρινα και τα μωβ χαρτιά, παρά για τα
ιδανικά πάνω στα οποία οικοδομήθηκε. Αυτά τα έφαγε η μαρμάγκα. Δημοκρατία,
ελευθερία, δικαιοσύνη, αλληλεγγύη. Κενές λέξεις τώρα πια.
Μαμά, μη φοβάσαι. Θα τα
καταφέρω και χωρίς τις λίγες χιλιάδες ευρώ κλεισμένες στο όνομά μου σε μια
κωλοτράπεζα. Μην ανησυχείς για μένα, θα βρω ένα αγόρι να μ’ αγαπάει και
απένταρη.
Κλείνω τα αφτιά μου στις κραυγές
του κάλπικου Κάλχα. Και των δυο πλευρών. Δεν θέλω να ακούσω άλλες τσιρίδες. Ούτε
της τρομοκρατίας, ούτε της επανάστασης.
Μη μου φωνάξεις κι εσύ.
Αν θέλεις να κουβεντιάσουμε
ήσυχα κι απλά, έλα να με βρεις. Εγώ θα περιμένω. Όσο αντέχω, θα περιμένω.
το ποίημα, είναι του Γιάννη Ρίτσου Η φωτογραφία είναι του Μενέλαου Μυρτιλλα, SOOC
Το γέρικο κλαδί που μεταφυτεύτηκε το φθινόπωρο δεν άντεξε το κρύο και σιγά – σιγά έριξε τα φύλλα στο χώμα.
Κι έπειτα, ήρθε η άνοιξη. Σαν να περίμενε η αρμπαρόριζα την κατάλληλη στιγμή για να κάνει την κίνησή της.
Η ρίζα της ήταν ακόμα ζωντανή. Από το νεκρό σώμα κράτησε μόνο ότι της ήταν χρήσιμο. Κι έμεινε κρυμμένη κάτω απ’ το χωματένιο πάπλωμα όσο καιρό χρειάστηκε.
Κι έτσι απλά, στον πρώτο ήλιο του απρίλη, ξαναγεννήθηκε.
Πρασίνισε. Κι ήρθε και θέριεψε.
Η νίκη της αρμπαρόριζας ήταν το μεγαλύτερο χαμόγελο της φετινής μου άνοιξης. Κι η μεγαλύτερη ελπίδα της.
Η αθανασία βρίσκεται στη φύση. Στη σιωπηλή ευγένεια και την υπομονή της.
Τίποτα δεν πάει χαμένο. Παρά ξεκινάει από την αρχή.
Ακόμα θυμάμαι το εντυπωσιασμένο βλέμμα της νοσοκόμας.
Σε μια χώρα με τόσα πολλά τροχαία ατυχήματα και τόση ανάγκη καθημερινά για αίμα (με την καλή έννοια) δεν αρκεί μόνο ένα τηλεοπτικό σποτ.
Κάντο γιατί μπορείς!
Γιατί είναι η ευκαιρία σου να αποδείξεις έμπρακτα την κοινωνική σου αλληλεγγύη.
Γιατί κάποτε μπορεί να το χρειαστείς κι εσύ και τότε θα θέλεις να το έχει κάνει κάποιος άλλος για σένα.
Κάντο γιατί τα δέκα σου λεπτά μπορεί να σώσουν μια ζωή.
Κι αν φοβάσαι, πάρε παρέα μαζί σου (όχι τη μαμά σου, δεν πιάνει).
Και στην τελική, τα κουνούπια σ’ απολαμβάνουν κάθε καλοκαίρι, οι κακοί εργοδότες σε απομυζούν όσο τους το επιτρέπεις, διάφορα βαμπίρ σε ξεζουμίζουν κατά καιρούς, ε, άσε μια φορά και τις κυρίες με τις λευκές μπλούζες να σου ρουφήξουν λίγο το αίμα!
Πέρασαν πάνω από τρεις μήνες διακυβέρνησης των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και έχοντας μπροστά μας το ολοκάθαρο πολιτικό τους στίγμα μπορούμε να βγάλουμε συμπεράσματα τόσο για τη μετεκλογική τους αξιοπιστία, την επιτυχή ή όχι κυβερνησιμότητα τους, το επίπεδο των στελεχών τους αλλά και τον ρόλο που παίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι υπόλοιποι θεσμοί.
Όσοι είχαν διαβάσει το προεκλογικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ και είχαν δει τις δημόσιες τοποθετήσεις του Αλέξη Τσίπρα θα βρουν ταύτιση στον προεκλογικό λόγο με τις μετεκλογικές προσπάθειες. Δυστυχώς ο Έλληνας δεν ψηφίζει διαβάζοντας τα προγράμματα των κομμάτων αλλά ψηφίζει με βάση τις προσωπικές του προσδοκίες και τη θολή εικόνα που του προσφέρουν τα ΜΜΕ. Έτσι η πλειοψηφία των ψηφοφόρων πήγε θυμωμένη στην κάλπη προσδοκώντας «σκίσιμο» του μνημονίου και άμεση αποκατάσταση όσων έχασε την τελευταία πενταετία από τις βάρβαρες πολιτικές, κυρίως του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ αλλά και των συνοδοιπόρων τους ΔΗΜΑΡ, ΛΑΟΣ αλλά και Ποταμιού.
Ο ΣΥΡΙΖΑ προσπαθώντας να ισορροπήσει ανάμεσα στις υποσχέσεις του και στα Ενωσιακά θέσφατα βρέθηκε πολλές φορές απέναντι σε τοίχο. Η προσπάθεια αλλαγής πολιτικής οδήγησε σε δύσκολους συμβιβασμούς , που ενώ η πλειοψηφία των Ελλήνων τους αποδέχεται γιατί είμαστε έθνος ευρωλιγούρηδων, έφερε τη ριζοσπαστική αριστερά μακριά από τις προγραμματικές τις θέσεις. Τρανό παράδειγμα τα εργασιακά που η αδικαιολόγητη, στα όρια της πολιτικής ντροπής, υποχώρηση του ΣΥΡΙΖΑ δείχνει πέρα από τον νεοφιλελεύθερο φονταμενταλισμό των θεσμών της ΕΕ και τη μετατόπιση του κόμματος της Αριστεράς σε θέσεις πιο σοσιαλδημοκρατικές. Η μετάλλαξη του ΣΥΡΙΖΑ από αριστερό κομμουνιστογενές κόμμα σε σοσιαλδημοκρατικό είναι ορατή και στην περίπτωση των ιδιωτικοποιήσεων που η αποδοχή των ΣΔΙΤ, δημόσιο και ιδιωτικό παρέα, παρά την πλήρη καταστροφή που επέφερε στο παρελθόν ξαναέρχεται σε μια προσπάθεια να ηρεμήσουν οι αγορές.
Ελάχιστοι αμφιβάλουν για τις καλές προθέσεις του Τσίπρα και του ΣΥΡΙΖΑ αλλά ο δρόμος προς την κόλαση είναι σπαρμένος με καλές προθέσεις. Αυτό που μας έδειξαν οι τρεις μήνες του ΣΥΡΙΖΑ είναι πως οι διαπραγματεύσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι σαν να συζητάνε τα πρόβατα με τον λύκο τι θα φάνε για βραδινό . Η Λυδία λίθος του ΣΥΡΙΖΑ λοιπόν είναι η Ε.Ε. και ο δρόμος που θα διαλέξει. Ο έντιμος συμβιβασμός δεν είναι τίποτα άλλο παρά σοβάτισμα σε έναν διαλυμένο τοίχο και μπορεί να δίνει μεν μια πρόσκαιρη ανάσα στον λαό αλλά δεν είναι μακροπρόθεσμα φιλολαϊκή λύση.
Ας είναι η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ το πρώτο βήμα του λαού μας για τη χειραφέτηση του γιατί αν είναι απλά ανάθεση σε κάποιον να μας σώσει τότε τα πράγματα στο μέλλον θα δυσκολέψουν και για τον λαό αλλά και για την Αριστερά που στο όνομα της ίσως συντελεστούν εγκλήματα.
Η Ιστορία δεν επαναλαμβάνεται. Είναι μια, ενιαία και συνεχής. Άρχισε στην αρχή της ανθρωπότητας και θα τελειώσει στο τέλος της. Δεν επαναλαμβάνεται κι ας μοιάζουν κάποιες καταστάσεις τόσο πολύ με το παρελθόν.
Από το Σικάγο του 1886 πέρασαν 129 χρόνια. Από τη Θεσσαλονίκη του 1936 μόλις 79.
Λίγα ή πολλά;
«Η Ιστορία επαναλαμβάνεται», θα πουν πολλοί για τις σημερινές συνθήκες που ζούμε και για τα δικαιώματα που χάνονται. Για το οχτάωρο που καταρρέει, όχι μόνο στην Ελλάδα της κρίσης, για τη χαμένη Κυριακή, για κτίρια χωρίς κανέναν έλεγχο ασφαλείας που γίνονται παγίδες θανάτου για τους εκατοντάδες προλετάριους που κινούν τις μηχανές, για τα παιδιά που παρατάνε το σχολείο για να δουλέψουν σε εργοστάσια στο Μπαγκλαντές και την Ινδία, για τους εργοστασιάρχες που μεταφέρουν τη βάση της παραγωγής τους στις πιο εξαθλιωμένες χώρες ώστε να μπορούν να πληρώνουν μισθούς πείνας και να πλασάρονται και ως επενδυτές που φέρνουν ανάπτυξη και δουλειές.
Η Ιστορία δεν επαναλαμβάνεται.
Πριν από όλους αυτούς, έχουν παλέψει κάποιοι άλλοι. Με αίμα και νεκρούς απαίτησαν βασικά δικαιώματα για την εργασία τους. Να μη θέτει σε κίνδυνο τη σωματική τους ακεραιότητα, να μην τους εξαντλεί, να μην αποτελεί τον μόνο σκοπό της ζωής τους. Τα πέτυχαν.
Τα αποτελέσματα της σημερινής χρηματοκεντρικής πολιτικής μοιάζουν αρκετά με τις συνθήκες εκείνες που οδήγησαν τους εργαζόμενους στη διεκδίκηση. Στην πραγματικότητα όμως, οι συνθήκες είναι πλέον διαφορετικές. Είναι όντως θλιβερό να διαπιστώνει κανείς ότι πήρε μόλις έναν αιώνα στο κεφάλαιο να επιβληθεί ξανά και να επιβάλλει ως μονόδρομο την εργασία που συμφέρει μόνο το αφεντικό. Το αισιόδοξο ωστόσο είναι, ότι καμία δουλεία δεν κρατάει για πάντα.
Η Ιστορία δεν επαναλαμβάνεται γιατί οι συνθήκες είναι πια διαφορετικές. Γιατί υπάρχει η μνήμη.
Η Πρωτομαγιά είναι η εργατική κληρονομιά όλων μας. Όχι, με μια πορεία μνήμης δεν θα αλλάξει τίποτα γύρω μας στον σημερινό βόθρο. Η δική μας γενιά ανθρώπων θα πρέπει δώσει τις δικές της μάχες απέναντι στα θηρία. Και τα κόκκινα λουλούδια της πρώτης μέρας του Μάη είναι εδώ για να μας δίνουν κουράγιο ότι μπορούμε να τα καταφέρουμε.
19 Απριλίου 2015, 700 άνθρωποι πνίγηκαν στην προσπάθεια να ξεφύγουν από αυτά κι αυτούς που τους κυνηγούσαν.
Έχουν αγκάθια οι καρέκλες μας αυτές τις μέρες. Δεν πειράζει. Ξεχνάμε εύκολα.
Πέσε στα γόνατα κι ευχαρίστησε την τύχη σου. Δεν γεννήθηκες σε χώρα με πόλεμο. Ούτε εμφύλιο, ούτε τον άλλον τον δημοκρατικό και ειρηνευτικό πόλεμο. Δεν γεννήθηκες σε χώρα που ο κρότος δεν σηματοδοτεί χαλασμένη εξάτμιση αλλά αυτόματα όπλα, ώστε μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα να μαζεύεις όλα σου τα πολύτιμα υπάρχοντα και να φύγεις τρέχοντας για το διπλανό χωριό.
Να είσαι ευγνώμων που δεν είσαι ανεπιθύμητος αλλά ευπρόσδεκτος σε όποια χώρα κι αν αποφασίσεις να πας.
Εσύ Νοικοκυραίε, κοιμήσου ήσυχος. Δεν θα ‘ρθουν. Πνίγηκαν.
Κι εσύ που μπορείς, παρηγόρα τα ξενάκια που ‘ρθαν τώρα.
Ουζερί Τσιτσάνης, Θεσσαλονίκη υπό γερμανική κατοχή.
Η ταινία του Μανούσου Μανουσάκη λειτουργεί σαν μαγική χρονομηχανή.
Σε μια πόλη που αναγνωρίζει και μιλά επιτέλους γι’ αυτό το κομμάτι της, πραγματοποιήθηκε μέσα από τα γυρίσματα μια βιωματική αναπαράσταση των δραματικών γεγονότων που έλαβαν χώρα.
Η εβραϊκή κοινότητα αναστατωμένη συγκεντρώθηκε στη συναγωγή προσπαθώντας να αποκωδικοποιήσει τις προθέσεις των γερμανών.
Όσοι αναστατωμένοι ή καθησυχασμένοι παρέμειναν στην πόλη, κατέληξαν τελικά στοιβαγμένοι στα βαγόνια του σιδηροδρομικού σταθμού να ταξιδεύουν προς το Άουσβιτς. Ελάχιστοι επέστρεψαν. Η εβραϊκή κοινότητα της πόλης καταληστεύθηκε και ουσιαστικά ξεριζώθηκε από τη βάση που είχε για αιώνες ολόκληρους.
Όταν ο τόπος είναι ο ίδιος αλλά και χρησιμοποιούνται οι αυθεντικοί χώροι και τα μέσα, μπαίνουν σε λειτουργία οι μηχανισμοί ταύτισης. Επ ουδενί δεν μπορούμε να ισχυριστούμε ότι νιώσαμε την αγωνία, τον φόβο και την απόγνωση αυτών των ανθρώπων. Μπαίνοντας όμως στα βαγόνια, έπεσε ενός λεπτού σιγή χωρίς να το ζητήσει κανείς. Οι άνθρωποι της σημερινής εβραϊκής κοινότητας που συμμετείχαν το βίωσαν με πολύ μεγαλύτερη συγκίνηση, λόγω της οικογενειακής μνήμης και της κοντινότερης προσωπικής μαρτυρίας.
Η Ιστορία μας είναι το συλλογικό παρελθόν. Μια γυναίκα που περπατά λίγα βήματα πίσω μας ψιθυρίζοντας στα αυτί μας. Κι εμείς προσπαθούμε να ακούσουμε καθαρά και να καταλάβουμε τι πήγε λάθος.
Το παρελθόν δεν αλλάζει. Το μέλλον όμως μπορεί να γίνει διαφορετικό, αν δουλέψουμε καλά στο παρόν. Κι η τέχνη μπορεί να βοηθήσει να αφουγκραστούμε καλύτερα τα ψιθυρίσματα των φαντασμάτων, ώστε ο άνθρωπος να μην βαδίσει ξανά στο σκοτάδι.
First they came for the socialists, and I did not speak out because I was not a socialist. Then they came for the trade unionists, and I did not speak out because I was not a trade unionist. Then they came for the Jews, and I did not speak out because I was not a Jew. Then they came for me, and there was no one left to speak for me. Pastor Martin Niemöller
Το κείμενο αυτό φιλοξενήθηκε στην Παράλλαξη με τον τίτλο "Στη μαγική χρονομηχανή". Η εικόνα είναι της Ελένης Βρακά.
Πάντα ήθελα να δω πώς γυρίζεται μια κινηματογραφική ταινία.
Ξεπερνώντας τα στάδια της προ-προετοιμασίας (σενάριο, αναζήτηση ηθοποιών και χώρων - για τα οποία και εξακολουθώ να μην έχω ιδέα), είχα την ευκαιρία για 5 μέρες να βρεθώ στα γυρίσματα της ταινίας «Ουζερί Τσιτσάνης» και να ικανοποιήσω την περιέργειά μου, να συμμετέχω και να μάθω κάποια πράγματα για την κινηματογραφική δημιουργία.
Καταστρέφοντας το χαριτωμένο κλισέ, ο Μανούσος Μανουσάκης δεν φώναξε ποτέ «φώτα, κάμερα, πάμε!». Μετά τις οδηγίες στους πρωταγωνιστές και στους «ηθοποιούς πλήθους», φώναζε «ήχος!», ακολουθούσε η κλακέτα (37 λήψη 1η) και… «πάμε!». Το «στοπ» ήταν το σήμα της λήξης του γυρίσματος της σκηνής, ενώ όταν φώναζε «το ‘χουμε», οι ενθουσιασμένοι κομπάρσοι ξεσπούσαμε σε χειροκροτήματα.
Οι ταινίες είναι ομαδική δουλειά. Τα περισσότερα εύσημα τα παίρνουν οι ηθοποιοί που φαίνονται μπροστά στις κάμερες και οι σκηνοθέτες και οι διευθυντές φωτογραφίας που κουβαλούν το βάρος του ονόματός τους. Το κινηματογραφικό έργο ωστόσο γυρίζεται και ολοκληρώνεται χάρη στη δουλειά και τη δεξιοτεχνία των ανθρώπων που βρίσκονται πίσω από τις κάμερες, στα πιο πρακτικά πόστα. Κάμερα, φώτα, ήχος, φροντιστές, βοηθοί, ενδυματολόγοι, μακιγιάζ, μαλλιά, συντονιστές, παραγωγή.
Η Τέχνη θέλει θυσίες. Πολλές φορές τα γυρίσματα έχουν ώρα έναρξης πριν από το λάλημα του πετεινού, κρατάνε μισή ή ολόκληρη μέρα και μπορεί να γίνονται σε εξωτερικούς χώρους, κάτω από κακές καιρικές συνθήκες. Η δουλειά μπορεί να είναι επίπονη και χρονοβόρα, όμως δεν βρίσκεται κάποιος τυχαία σ’ αυτόν τον χώρο, αλλά γιατί αγαπά τον κινηματογράφο. Κι έχω την αίσθηση ότι έτσι γλυκαίνει η κούραση και η ταλαιπωρία.
Μια καλή ομάδα κι ένας καλός σκηνοθέτης μπορούν να βάλουν στο κατάλληλο κλίμα ακόμα κι ανθρώπους που δεν έχουν ασχοληθεί ποτέ με την υποκριτική. Και κάπως έτσι κι εμείς, από το τρίτο πληθυντικό, περάσαμε στο πρώτο: «γυρίζουμε». Κι αρχίσαμε να κοιτιόμαστε μεταξύ μας και να ελέγχουμε μήπως ξεχάστηκε κανείς να βγάλει το σύγχρονο ρολόι του, να κρύψει το κινητό, να καλύψει την ξανθιά τούφα στα μαλλιά.
Το «πλήρωμα» μιας ταινίας λειτουργεί σαν μια καλή ορχήστρα. Όλοι οι συντελεστές ξεχωριστά δουλεύουν καλοκουρδισμένα, χρειάζονται όμως έναν καλό ενορχηστρωτή για να τους συντονίσει. Στον ρόλο του μαέστρου, βρίσκεται ο σκηνοθέτης. Μια καλή συνεργασία προϊδεάζει κι ένα καλό αποτέλεσμα.
Τα φώτα χαμηλώνουν, τα κινητά είναι στο αθόρυβο, τα ποπ κορν μυρίζουν λαχταριστά. Καλή προβολή!
Το κείμενο αυτό φιλοξενήθηκε στην Παράλλαξη με τον τίτλο "Στη μαγική χρονομηχανή" Η εικόνα είναι της Ελένης Βρακά
Ο άνθρωπος είναι ζώον αρπαχτικόν. Τις λίγες χιλιάδες χρόνια που κατοικεί στον πλανήτη έχει αποδειχτεί αχόρταγος, λεηλατώντας τα επίγεια αγαθά κι απομυζώντας μέχρι και την τελευταία σταγόνα του υπόγειου πλούτου.
Όμως τίποτα δεν κρατάει για πάντα. «Χους ει και εις χουν απελεύσει», γιατί το μόνο σίγουρο στη ζωή είναι ο θάνατος.
Σε μια λογική εμπνευσμένη από το Κάρμα, μια ιταλική εταιρία σχεδίασε οικολογικά φέρετρα όπου το πτώμα ενταφιάζεται σε ένα μεγάλο κουκούλι το οποίο θα αποτελέσει την «τροφή» για ένα δέντρο.
Φίλε άνθρωπε, πήρες τόσα πολλά από τη μάνα-γη και τώρα ήρθε η ώρα να της τα επιστρέψεις.
Σύμφωνα με το project Capsula Mundi, ο υποψήφιος νεκρός επιλέγει το αγαπημένο του δέντρο, στο οποίο θα «μεταμορφωθεί» σε κάποια χρόνια. Εξαιρετικό επιχείρημα, ότι αντί να γεμίζουμε στρέμματα ολόκληρα με ταφόπλακες, θα μπορούμε να έχουμε «ιερά δάση», όπου θα βαδίζουμε σιωπηλοί σκεπτόμενοι τους προγόνους και ίσως στον άνεμο που θα χορεύει τα φύλλα των δέντρων να ακούμε φωνές από το παρελθόν.
Η αξιοπιστία ενός μέσου είναι κάτι που χτίζεται, ενώ άπαξ και γκρεμιστεί, δύσκολα επανορθώνεται.
«Το είπε η τηλεόραση, άρα θα είναι αλήθεια», πάει καιρός που κατέρρευσε αυτός ο μύθος στη χώρα μας. Κι απ’ ότι φαίνεται, καταρρέει πανηγυρικά κι αλλού.
Λίγες μέρες έχουν περάσει από το show “The finger”. Ύψωσε η δεν ύψωσε ο Βαρουφάκης το μεσαίο δάχτυλο στη Γερμανία, κατά τη διάρκεια ομιλίας του; Ο ίδιος το αρνήθηκε δηλώνοντας πως το βίντεο είναι προϊόν μοντάζ. Ο Gunther Jauch ωστόσο και η «σοβαρή» εκπομπή του αρνήθηκαν πως το πείραξαν και αποκάλεσαν τον Γιάνη μας ψεύτη. Ο creative director της Build (…) επέμενε on camera ότι δεν μπορεί να γίνει μοντάζ.
Και όμως! Ο θεούλης Jan B. και το team του Neo Magazin Royale (σατιρική εκπομπή «υπεύθυνη» για το επικό - minister of awesome – V for Varoufakis song), αποκάλυψαν χτες σε 10λεπτο βίντεο ότι αυτοί είναι η αιτία όλου του σαματά και ότι όντως έκαναν μοντάζ με το δάχτυλο!
Ο Jan B σατιρίζει τους Γερμανούς γιατί εξοργίζονται με ένα κωλοδάχτυλο (έστω κι αν δεν έγινε ποτέ στην πραγματικότητα): “This is how Germans work. Devastating Europe 2 times within a century, but going nuts when somebody’s giving us the finger”. Όσοι φουσκώσατε σαν διάνοι από εθνική ανωτερότητα, θυμηθείτε, παρακαλώ, την οργή σας για τα εξώφυλλα με την Αφροδίτη της Μήλου να ξαναβγάζει χέρια για να κάνει χειρονομίες ή να ζητιανέψει.
Λοιπόν; Θα αναπαράγουν με την ίδια ένταση τα γερμανικά αλλά και εγχώρια ΜΜΕ το βίντεο;
Γιατί απ’ αυτό βγαίνουν κάποια αξιόλογα συμπεράσματα.
Πρώτον, ο Βαρουφάκης δεν έλεγε ψέματα (συγνώμη υπουργέ της καρδιάς μας, αλλά φτάσαμε σε σημείο να πιστεύουμε ότι τρελάθηκες - αφού το βλέπαμε με τα μάτια μας το δάχτυλο!)
Δεύτερον, μην πιστεύετε τα μάτια σας! Καλύτερα να κρατάμε μικρό καλάθι γενικώς, γιατί εκτός από τις υπερβολές, παραμονεύουν και τα hoaxes.
Τρίτον και σημαντικότερο, τα ΜΜΕ έχουν πλέον μηδενική αξιοπιστία. Δεν έκαναν όση έρευνα χρειαζόταν για να επιβεβαιώσουν ή να καταρρίψουν την είδηση. Απλώς απομόνωσαν ένα γι’ αυτούς ενδιαφέρον κομμάτι και το πλάσαραν εκτός context για να χειραγωγήσουν το κοινό τους. Ο τύπος δεν ονομάζεται τυχαία "εξουσία".
Τελικό συμπέρασμα; Στην εποχή της σοβαροφάνειας, το χιούμορ είναι ότι πιο σοβαρό μπορείς να κάνεις.
Update
To ZDF, το κανάλι όπου παίζεται η σατιρική εκπομπή, δεν επιβεβαίωσε ποτέ ότι το μεσαίο δάχτυλο του Βαρουφάκη σηκώθηκε από τους υπαλλήλους του. Εκτός αυτού, ο υπεύθυνος της εκπομπής Jan B ανέβασε ακόμα ένα βίντεο στο youtube μιλώντας για το περίφημο δάχτυλο, το οποίο όμως είναι μόνο στα γερμανικά και οι αυτόματοι υπότιτλοι δεν βοηθάνε. Για τους γερμανόφωνους...
Τα ΜΜΕ πάντως, μετέδωσαν (με επιφύλαξη πλέον και χωρίς το παραπάνω βίντεο ως τεκμήριο) ότι ο Jan B ουσιαστικά παραδέχεται ότι έκαναν μοντάζ, αλλά από την αντίθετη πλευρά, δηλαδή κατεβάζοντας το δάχτυλο!
Εγώ μια φορά μπερδεύτηκα...
Αν η δεύτερη εκδοχή είναι τελικά η αληθινή, τα συμπεράσματα παραμένουν ίδια, με την εξαίρεση ότι ο Βαρουφάκης είπε ψέματα κι επιμένοντας, το μόνο που καταφέρνει είναι να ξεφτιλίζεται...
Ο Νικόλας Άσιμος γεννήθηκε στις 20 Αυγούστου 1949 και αυτοκτόνησε στις 17 Μαρτίου 1988.
Πρώτα γνώρισα κάποια τραγούδια του, λίγο πριν το 2000, από τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου: "Λίνα", "Μπαγάσας", τα κλασικά πρώτα χιτ.
Και λίγο μετά το 2000, εκεί στα 15, (στην καλυτεροχειρότερη φάση της εφηβείας), πήγα ένα καλοκαίρι στο χωριό μου. Ναι, όλως παραδόξως, είχα και στο χωριό μου Νικόλα Άσιμο – κατά μια έννοια. Ο "διοργανωτής" των τοπικών εφηβικών βραδιών (aka αυτός που ήξερε να παίζει αξιοπρεπώς λίγη κιθάρα) είχε τρελό κόλλημα με τον Άσιμο - τύπου τατουάζ στο μπράτσο venceremos, επίσκεψη στον αδερφό του, άπειρες κασέτες με γνωστές και άγνωστες ηχογραφήσεις, το βιβλίο του, κι ένα τεράστιο ντοσιέ γεμάτο με τους στίχους).
Σε μια επική βραδιά στον Προφήτη Ηλία, μετά το πανηγύρι κι αφού ξεκουμπίστηκαν οι γέροι κι οι γριές κι έπαψε το κλαρίνο, η "νεολαία" πήρε μπύρες από το κοντινότερο βενζινάδικο κι έκανε τα "κουμάντα" της. Και κάπου εκεί κοντά στο ξημέρωμα, άκουσα για πρώτη φορά το "Παράτα τα".
Ταράχτηκα τόσο, που από την επόμενη μέρα άρχισα να αναζητώ περισσότερα. Αντέγραψα τις κασέτες, έβγαλα φωτοτυπίες τις φωτοτυπίες του βιβλίου (η "παράνομη" διανομή σχεδόν επιβάλλεται όταν μιλάμε για τον Άσιμο).
Πολλές φορές έχω σκεφτεί πώς θα ήταν αν ζούσα στην εποχή του. Από την μια, ανατριχιάζω στην ιδέα ότι θα μπορούσα να τον έχω ακούσει live. Από την άλλη, φοβάμαι ότι ίσως τον περιφρονούσα κι εγώ, όπως οι περισσότεροι του καιρού του.
Γιατί ο Άσιμος ήταν "γραφικός". Ο τρελός της γειτονιάς, το αερικό, ο μόνος. Αυτή η απομάκρυνσή του όμως από τους πολλούς τον έκανε ακριβέστατο παρατηρητή του κόσμου γύρω του. Με αιχμηρότατη διαύγεια είχε πολλάκις περιγράψει καταστάσεις και συμπεριφορές του "Ρωμιού", πέφτοντας (δυστυχώς) μέσα, ακόμα και τόσα χρόνια μετά.
"Από μικρό κι από τρελό μαθαίνεις την αλήθεια". Και σοκαριστική δεν είναι η επιβεβαίωση της λαϊκής σοφίας. Αλλά η διαπίστωση ότι ίσως ο τρελός να ήταν τελικά ο μόνος λογικός που πλησίασε την αλήθεια.
Ο λόγος του άλλοτε επιθετικός, άλλοτε με χιούμορ, κάποτε γλυκός και τρυφερός. Μέχρι που στο τέλος, παραιτήθηκε.
Ο Άσιμος ανήκε σ’ αυτήν την κατηγορία ανθρώπων που δεν άντεξαν το βάρος του κόσμου γύρω τους. Ας είναι. Η αυτοκτονία του (όπως και ο αιφνίδιος θάνατος όλων των "ειδώλων"), τον άφησε αλώβητο από τον ενδεχόμενο ξεπεσμό στα γεροντάματα – όπως συνέβη σε άλλους.
Σε μας ωστόσο, μένει η κληρονομιά. Στο χέρι μας είναι αν θα ξεπουληθούμε στα γιουσουρούμ ή να αποφασίσουμε αν θέλουμε ενημέρωση, κορσέ και διασκέδαση ή ελευθερία. Και κυρίως, αν επιτέλους θέλουμε να επικοινωνήσουμε. Να τα παρατήσουμε όλα, να ζήσουμε άβολα, οι άλλοι όπως βαδίζουν, εμείς ανάποδα. Κι ίσως έτσι κάποτε να νικήσουμε.
"Ανθρώπους ψάχνουμε όχι ιδεολογίες. Ανθρώπους να’χουν θάρρος, αγάπη, καλοσύνη. Ανθρώπους που δεν είναι ψεύτες, ρηχοί και βολεμένοι και ξέρουν να δίνουνε, όχι να ρουφάν και να εκμεταλλεύονται τους γύρω. Ανθρώπους έστω με καρδιά. Ας είναι δικηγόροι, παπάδες και αστυνόμοι. Ας είναι και χαφιέδες, κομουνιστές, αναρχικοί, αρκεί να έχουν τόλμη να κρατήσουν ένα λόγο και να πούνε την αλήθεια."
Το μαιευτήριο (γενικά) είναι το μέρος όπου γεννιούνται τα μωρά. Στη Θεσσαλονίκη (ειδικά), το Μαιευτήριο είναι το μέρος όπου γεννιούνται τα αστεία. Σε έναν χώρο που λατρεύω από το πλακάκι σκακιέρα μέχρι τους χρυσοποίκιλτους πολυελαίους, φιλοξενούνται ανά τακτά χρονικά διαστήματα βραδιές open mic για τους κωμικούς και τους wannabe κωμικούς αυτής της πόλης, όπως φυσικά και για το κοινό που αγαπά την τέχνη του stand up.
Μπορεί εύλογα να αναρωτηθείς, τι ακριβώς είναι το open mic;
Το open mic λοιπόν, είναι η διαδικασία της γέννησης, η πρώτη στιγμή της δημιουργίας για έναν κωμικό και το αστείο του. Σε αντιστοιχία, φαντάσου ότι είσαι στο δωμάτιο που ξεκινάει το πρώτο γύρισμα μετά από τις πρόβες, ή στο στούντιο που γίνονται οι πρώτες ηχογραφήσεις. Δεν έχεις από την πρώτη λήψη την ταινία που θα δεις στην οθόνη, πρέπει να ακουστούν πολλά “action!” και να πέσει μπόλικο μοντάζ. Ούτε ο δίσκος της αγαπημένης σου μπάντας ηχογραφείται σε μια δόση. Τα όργανα κουρδίζονται, ο τραγουδιστής κάνει γαργάρες κι ο ηχολήπτης το θαύμα του.
Κάπως έτσι λειτουργεί και με το stand up. Για να μπορέσουμε κάποτε εσύ κι εγώ να απολαύσουμε μια ολοκληρωμένη παράσταση, οι κωμικοί και τα αστεία τους έχουν περάσει από δεκάδες ανοιχτά μικρόφωνα, εντοπίζοντας τα καλά σημεία, δυναμώνοντας κι εμπλουτίζοντάς τα ή αφαιρώντας αυτά που δεν πέρασαν. Το καλύτερο; Σκέψου ότι σε μια κανονική παράσταση, εσύ που έχεις παρακολουθήσει open mic, θα μπορείς άνετα να πεις «γέλασα με αυτά τα αστεία, before it was cool, suckers!», (πόσο μπροστά θα είσαι δηλαδή…).
Ο ηθικός αυτουργός αυτής της εγκληματικά κωμικής οργάνωσης, είναι ο Giuseppe Vieri, με τον οποίο κουβεντιάσαμε και συγκεντρώσαμε τα στοιχεία εξιχνιάζοντας το μυστήριο των open mics αλλά και τα κλισέ του stand up.
Τι πρέπει να ξέρεις για τον Giuseppe πριν ξεκινήσουμε; Στην πραγματικότητα λέγεται Πέτρος, δούλευε για πολλά χρόνια σε πολυεθνική αλλά κατάφερε να απολυθεί, μετά πήγε Ολλανδία όπου είχε ένα σοβαρό ατύχημα που τον ανάγκασε να επιστρέψει στην Ελλάδα για να χειρουργηθεί και τον καθήλωσε για ένα χρόνο στο κρεβάτι. Το διάστημα λοιπόν που ήταν τάβλα, έγινε κολλημένος τουιτεράς, κι άρχισε να παίζει με τις ατάκες και τα λογοπαίγνια. Stand up παρακολουθούσε φανατικά πολλά χρόνια, όμως δεν είχε σκεφτεί να ασχοληθεί. Την ιδέα του έβαλαν κωμικοί από την Αθήνα (που τους γνώρισε απ’ το twitter), τον έφεραν σε επαφή με κωμικούς της Θεσσαλονίκης και όλα τα άλλα είναι πια ιστορία.
Παρακολουθώ σχεδόν από την αρχή του το stand up στην πόλη κ έχω την εντύπωση ότι υπάρχει μεγάλη βελτίωση. Τα κείμενα γίνονται καλύτερα, οι παλιοί είναι πλέον πιο άνετοι…
Ξεκινάμε με τα κλισέ! Όσο πιο πολύ παίζεις, τόσο καλύτερος γίνεσαι. Όσο πιο πολύ παίζεις, βελτιώνεσαι. Όσο πιο πολύ ασχολείσαι, όσο πιο πολύ stage time έχεις, τόσο καλύτερος γίνεσαι.
Τι είναι λοιπόν τα open mic που διοργανώνονται στο Μαιευτήριο; Είναι το πιο σημαντικό κομμάτι για τη γέννηση νέων ταλέντων, για ανθρώπους που θέλουν να δοκιμάσουν πρώτη φορά. Είναι ένα πεδίο για να δεις κωμικούς που γουστάρεις σε καινούρια κείμενα που δεν έχεις ξανακούσει. Είναι η αρχή, το πείραμα κι έχει σαν κατάσταση μια άγρια ομορφιά. Η παρουσία κάποιου στο open, βοηθά και τον νέο και τον παλιό και τη σκηνή συνολικά. Ακόμα, το κοινό μπορεί να δει λεπτομέρειες από έναν μικρόκοσμο και μια οπτική γωνία που δεν θα δει σε μια ολοκληρωμένη παράσταση.
Γιατί ήταν τόσο απαραίτητο για τη Θεσσαλονίκη να έχει open mic; Γιατί ήταν αυτό που έλειπε… Για να γίνει το stand up επικερδές και για τον κωμικό αλλά και για το κοινό, έπρεπε να βρεθούν οι απαραίτητες συνθήκες. Ένα μεγάλο πρώτο βήμα ήταν το north: συναντήθηκαν όλοι οι κωμικοί, στήριξαν ο ένας τον άλλον. Το καλοκαίρι γνωρίζοντας τα παιδιά, σκέφτηκα ότι θέλουμε έναν χώρο που τις συνθήκες να τις επηρεάζουμε εμείς (φώτα, ήχο κλπ). Να είναι ένας χώρος φτιαγμένος από μας, για να είναι καλύτερα για μας. Προέκυψε το Μαιευτήριο! Η Θεσσαλονίκη χρειάζεται τα open mic. Ακόμα κι αν υπήρχε τώρα ένα θεατράκι, σύμφωνα με τα αμερικανικά και βρετανικά δεδομένα, δεν θα μπορούσαμε να το κάνουμε «πυρήνα», όπου να παίζουμε 2, 3, 5 φορές τη βδομάδα, στα πρότυπα του εξωτερικού. Θα ήταν too much για το επίπεδο της φάσης στην πόλη. Αυτή τη στιγμή, υπάρχουν άτομα που απλώς θέλουν να δοκιμάσουν ή άτομα που το έχουν κάνει λίγο καιρό, στα «πέτρινα χρόνια» και θέλουν να δοκιμάσουν καινούριο υλικό. Μεγάλο κέρδος το ότι πλέον υπάρχει ένα μέρος όπου ένας καινούριος μπορεί να δοκιμάσει για 5 λεπτά. Κι επειδή υπάρχει και η προεργασία με ανθρώπους που ασχολούνται, θα τον αγκαλιάσουν, θα βρει και στήριξη και βοήθεια, ή συμβουλές. Γενικά, όσο περισσότερα open γίνονται στην πόλη, τόσο πιο γρήγορα θα έρθει η αλλαγή level στην κωμωδία της Θεσσαλονίκης.
Μπορεί ένας έμπειρος κωμικός να καταλάβει από έναν καινούριο αν υπάρχει «κάτι» που αξίζει;
Και ναι και όχι! Ο θρύλος λέει για να βρεις τη φωνή σου χρειάζεται 10, 20 χρόνια, με ρυθμούς Αμερικής ή Αγγλίας. Ξαναγυρνώντας στα κλισέ, είναι και θέμα δουλειάς. Πρέπει να περιμένεις και να δώσεις αέρα στον άλλον. Ο Dave Attel έχει πει ότι του πήρε 7 χρόνια να πάρει σίγουρα γέλια πάνω στη σκηνή, και είναι σήμερα από τους καλύτερους στην Αμερική. Από την άλλη, το να δεις κάτι σε κάποιον που σ’ αρέσει, έχει να κάνει και με το προσωπικό γούστο, τι σε κάνει να γελάς. Μέχρι να πεις όμως ότι είναι καλός κωμικός, δηλαδή έχει ένα δεκάλεπτο, μισάωρο, που μπορεί να σταθεί μόνος σε μια παράσταση, είναι μεγάλη απόσταση.
Ποιος φταίει όταν δεν πιάνω το αστείο; Δεν χρειάζεται σαν κοινό να «στροφάρεις»; Ή έστω να συνηθίσεις τους ρυθμούς;
Το φταίξιμο πρώτα απ’ όλα θα το πάρει ο κωμικός. Απ’ τη στιγμή που ο σκοπός είναι να κάνεις τον άλλο να γελάσει, αν δεν το πετύχεις, θα πάρεις το φταίξιμο. Τώρα, το τι βάζει ο καθένας προτεραιότητα όταν είναι πάνω στη σκηνή είναι καθαρά προσωπικό ζήτημα. Υπάρχουν κωμικοί που θέλουν να πάρουν γέλια, και θα χρησιμοποιήσουν όποιο μέσο διαθέτουν: θα μιλήσουν σεξιστικά, βρώμικα κλπ. Υπάρχουν άλλοι που θέλουν να περάσουν μηνύματα, κι άλλοι που δεν τους νοιάζει καθόλου, θέλουν απλά να πουν αυτά που έχουν να πουν.
σκίτσο του Δημήτρη Δούκογλου για τις παρεμβάσεις του κοινού
Υπάρχει άγραφη εντολή «μη μιλάτε στον κωμικό»; Ή οι παρεμβάσεις επιτρέπονται;
Είναι ένα ευαίσθητο θέμα... Από τη μία, ζητάς την προσοχή του κοινού και να μη διακόπτει. Από την άλλη, δεν παίζεις σε συμβατικούς χώρους, αλλά σε χώρους που πωλείται αλκοόλ κι ο άλλος έχει συνηθίσει να μιλάει και να κάνει φασαρία. Το θέμα είναι να καταφέρεις να κάνεις το κοινό να κρέμεται απ τα χείλη σου.
Ακόμα κ αν το καταφέρεις, μπορεί να υπάρχουν κάποιοι ενοχλητικοί. Εκεί υπάρχει ένας άγραφος νόμος που λέει ότι ανάλογα με την προσβολή και την παρέμβαση πρέπει να απαντήσεις με την ίδια ποσότητα. Π.χ. δεν μπορεί κάποιος απλά να φτερνιστεί κι εγώ να τον βρίσω, αλλά ούτε κάποιος να με προσβάλει κ εγώ να πω «ε, συγνώμη φίλε, μήπως μπορείς να κάνεις λίγο ησυχία;». Το παιχνίδι για τον κωμικό σ’ αυτές τις περιπτώσεις είναι να μπορέσει να αντιμετωπίσει την «εισβολή» του θεατή παίρνοντας το κοινό μαζί του. Αν πάντως νιώθεις ότι δεν μπορείς να το χειριστείς καλύτερα κάνε ότι δεν υπάρχει. Γιατί όσο πιο πολύ ασχοληθείς με τον «εισβολέα», τόσο λιγότερος χρόνος μένει για το κείμενό σου. Ωστόσο, σε μεγάλες παραστάσεις, που υπάρχει χρόνος, υπάρχει και το crowdwork, όπου ο κωμικός «παίζει» με το κοινό. Είναι πολύ δύσκολο, θέλει πολύ εμπειρία και προετοιμασία. Είναι προσχεδιασμένο κι όχι αυθόρμητο όπως φαίνεται. Έχει τη σύνδεση με το κοινό που επιδιώκουν όλοι οι κωμικοί, αν όμως κάποιος δεν έχει πείρα, είναι από τα πιο επικίνδυνα πράγματα που μπορεί να κάνει στη σκηνή.
Έχω μιλήσει με 10 κωμικούς στην πόλη, ο καθένας μου λέει κάτι άλλο για το τι είναι stand up…! Κοίτα, είναι σαν να μαθαίνει κολύμπι ένας 8χρονος κ να του ζητάς να σου πει τα είδη ολυμπιακής κολύμβησης με όλες τις λεπτομέρειες. Πολύ μικρή πορεία σε αυτή την τεράστια θάλασσα και πολύ μικρή εμπειρία για να σου πει τι ξέρει. Είναι δύσκολη αυτή η πρώτη περίοδος, αναγκαζόμαστε να μιλάμε συνεχώς για το τι είναι το stand up. Η καλύτερη απάντηση για μένα είναι «έλα να δεις!».
Η σελίδα του Openkwmic στο facebook, όπου μπορείτε να ενημερώνεστε για τις παραστάσεις και να βρίσκετε φωτογραφίες από τις βραδιές ανοιχτού μικροφώνου. Όλες οι φωτογραφίες του άρθρου είναι του Άρη Ακριτίδη.
Ο Ζοζέ Σαραμάγκου ξαναγράφει τη Βίβλο. Ο σημαδεμένος Κάιν γίνεται αντάρτης, ο μόνος λογικός άνθρωπος που αντιστέκεται στον παραλογισμό του Θεού της Παλαιάς Διαθήκης.
Εύλογες απορίες, σοφιστείες, φιλοσοφικά ζητήματα και σπαρταριστοί διάλογοι, ανάμεσα στον δημιουργό και το αντιδραστικό του δημιούργημα συνθέτουν ένα από τα απολαυστικότερα βιβλία που έχω διαβάσει ποτέ.
"Η ιστορία των ανθρώπων είναι η ιστορία της ασυνεννοησίας τους με το Θεό - ούτε αυτός καταλαβαίνει εμάς, ούτε εμείς εκείνον".
Πόσο μπορεί κανείς να γελάσει ακούγοντας αστεία για τα περίπτερα, την αϋπνία, τους καναπέδες, τα φασόλια ή τα χταποδάκια; Πολύ!
Λέιντις εντ τζέντλεμεν, σε παγκόσμια, διαπλανητική και διαγαλαξιακή αποκλειστικότητα, σας παρουσιάζω στη φωτογραφία το set list του stand-up comedian Βύρωνα Θεοδωρόπουλου.
Δυστυχώς, δεν έβαλα χέρι στη λίστα του δεύτερου κωμικού της βραδιάς, του Δημήτρη Χριστοφορίδη. Μπορώ ωστόσο να δώσω κάποιες κωδικοποιημένες λέξεις κλειδιά και για το δικό του set list: μάνα, γάμος, πατέρας κομμουνιστής, πρώην, κόκκινα γυαλιά.
Ήταν μια πολύ αστεία βραδιά. Φύγαμε από το Μαιευτήριο με κοιλιακούς και ρυτίδες από τα πολλά γέλια. Ο Βύρων Θεοδωρόπουλος και ο Δημήτρης Χριστοφορίδης, δυο εκπρόσωποι της νέας γενιάς των κωμικών του ελληνικού stand-up, βρέθηκαν χτες στη Θεσσαλονίκη. Στο ασφυκτικά γεμάτο Μαιευτήριο, η παράσταση κύλισε με ρυθμούς καταιγιστικούς, με μπρίο, γρήγορα αντανακλαστικά και φυσικά με πολλά γέλια.
Συμμετείχε με το κείμενό του, μας μίλησε για το μέταλ και τα γυράδικα αλλά και παρουσίασε τη βραδιά ο δικός μας Στέλιος Ανατολίτης, που στάθηκε επάξια στο ύψος του (1, 73 ολόκληρο)!
Η Θεσσαλονίκη βρίσκεται ακόμα σε νηπιακό στάδιο σε ότι αφορά το stand-up. Μπουσουλάει και πειραματίζεται, αλλά αυτό είναι θέμα που θα αναλύσουμε διεξοδικά πολύ σύντομα – coming soon stay tuned. Το φιλόξενο Μαιευτήριο έχει αγκαλιάσει το stand-up της πόλης, προσφέροντας μικρόφωνο στους κωμικούς και την ευκαιρία στο κοινό να γνωρίσει καλύτερα το… άθλημα.
Είναι όμως απόλαυση για την πόλη να φιλοξενεί πού και πού ολοκληρωμένες παραστάσεις έμπειρων κωμικών, όπως έγινε χτες βράδυ. Περάσαμε καλά κι αυτό βγήκε προς τα έξω. Ελπίζουμε να ξαναδούμε σύντομα κάτι παρόμοιο. Μέχρι τότε, μένουμε συντονισμένοι στα ανοιχτά μικρόφωνα!
Σαν σύγχρονες Πυθίες μάσησαν στο eurogroup φύλλα δάφνης και ανακοίνωσαν: θα έχετε μνημόνιο, αλλά θα είναι σαν να μην έχετε.
Ο σοφός (κατά καιρούς) λαός λέει η γλώσσα κόκαλα δεν έχει και κόκαλα τσακίζει. Και επίσης, όχι Γιάννης, Γιαννάκης (με ένα ή με δυο ν).
Η έμφαση λοιπόν δόθηκε στην τέχνη του λέγειν. Μνημόνιο ή δανειακή σύμβαση; Τρόικα ή θεσμοί;
Και ο Σόιμπλε χαιρέκακα να δηλώνει ότι αναρωτιέται πώς θα εξηγήσει η ελληνική κυβέρνηση στον λαό τη συμφωνία. Και ο Άδωνις να ξεσαλώνει στο twitter πανηγυρίζοντας. Οι κυβερνώντες κρατάνε τουλάχιστον ένα μέτρο και μιλούν απλά για ένα θετικό πρώτο βήμα και μια δύσκολη συνέχεια που έπεται.
Ξέρεις ποιο είναι το πρόβλημά μου;
Δεν είναι ο Βαρουφάκης. Έχω διαβάσει όλα τα βιβλία του, έχω δει κι ακούσει πάμπολλες συνεντεύξεις του και παρακολουθώ ανελλιπώς την αρθρογραφία του εδώ και 5 χρόνια. Τον εμπιστεύομαι. Άνθρωπος της θεωρίας, είχε την ευκαιρία να προσπαθήσει να κάνει πράξη τα πιστεύω του. Και κρίνω ότι τα πιστεύω του έχουν ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα.
Η διατύπωση είναι ένα παιχνίδι λέξεων. Πάνω σ’ αυτό το παιχνίδι βασίζεται ολόκληρη η τέχνη της δικηγορίας. Γιατί σημασία τελικά δεν έχει τι θέλεις να πεις, αλλά πώς θα το πεις. Η εικόνα μοιάζει πιο δυνατή από την ουσία και το φαίνεσθαι ισχυρότερο από το είναι.
Το πρόβλημά μου λοιπόν, βρίσκεται ακριβώς εκεί. Στη διατύπωση και στο παιχνίδι λέξεων του προεκλογικού Αλέξη Τσίπρα.
Γρήγορα η διαγραφή έγινε απαγκίστρωση κι επαναδιαπραγμάτευση. Δεκτό (;). Γιατί όταν καλείσαι να ξεκινήσεις εσύ τον χορό, μπορείς να τον σύρεις σε ότι ρυθμό θέλεις, είτε ξέρεις να χορεύεις, είτε όχι. Όταν όμως ήδη χορεύουν άλλοι μπροστά και ξαφνικά μπαίνεις κι εσύ στον κύκλο, πρέπει να ακολουθήσεις και κάποια βήματα.
«Το τρόικα τέλος και μνημόνιο τέλος το βράδυ των εκλογών» ωστόσο είναι πολύ ξεκάθαρο ότι ΔΕΝ έγινε και ότι τα ξανασυμφώνησε στο eurogroup απλά με άλλη ονομασία.
Το θέμα δεν είναι τόσο η συμφωνία αυτή καθαυτή. Μπορεί όντως οι συνθήκες της οικονομικής ζωής μας να γίνουν καλύτερες. Το πρόβλημα όμως είναι ότι ο προεκλογικός λόγος του δεν ήταν καθαρός.
Μια καθαρή διατύπωση θα έλεγε για παράδειγμα: αναγνωρίζουμε τις οικονομικές υποχρεώσεις της χώρας. Αφού έχουμε ήδη δανειστεί τα κέρατά μας, αν θέλουμε να μείνουμε στο ευρώ, δεν μπορούμε να πούμε ότι δεν θα ξεπληρώσουμε τίποτα. Οι δανειστές όμως δεν επέβαλλαν μαχαίρι σε συντάξεις και μισθούς, ούτε βολικές απολύσεις, αυτά τα επέλεξαν οι προηγούμενες κυβερνήσεις. Εμείς σας υποσχόμαστε ότι θα βάλουμε χέρι στους ζάμπλουτους για να ελαφρύνουμε λίγο τους πολίτες που έχουν φτάσει στα όρια της φτώχειας.
Αν είχε μιλήσει κάπως έτσι, σήμερα κανείς δεν θα είχε δικαίωμα να μιλάει για κωλοτούμπα.
Τικ – Τακ
Το ρολόι χτυπάει.
Το ρολόι χτυπάει απειλητικά για όλους μας, αλλά δεν θέλω να μπλεχτώ σε εναλλακτικά μονοπάτια «τι θα γίνει αν…»
Τικ – Τακ
Έχετε ήδη αργήσει. Κοντεύει να περάσει ένας μήνας και τώρα μιλάτε πρώτη φορά για την Αμυγδαλέζα. Κι ακόμα δεν ακούσαμε τίποτα συγκεκριμένο για τις Σκουριές, ήδη ειπώθηκαν πατάτες για τον Ενφια, ακόμα πληρώνουμε φόρο για τη Νέριτ, ακόμα δεν ξεκαθάρισε το τοπίο για τους βασικούς μισθούς και γενικώς λόγια, λόγια, λόγια. (Α ναι, και πρώτη φορά αριστερά με Πάκη για Πρόεδρο της Δημοκρατίας δεν είναι, για να ξέρουμε και τι λέμε)
Τικ – Τακ
Ο χρόνος τρέχει και δεν περιμένει. Ο κόσμος άραγε;
Οι πιο αντιδραστικοί ήδη βλαστήμησαν με τα στρογγυλέματα. Οι περισσότεροι θα περιμένουμε λίγο ακόμα.
Θα περιμένουμε για την αποκατάσταση της Δικαιοσύνης. Χωρίς Δικαιοσύνη δεν μπορεί να υπάρξει η Δημοκρατία.
Επιτέλους συγκρουστείτε. Με το κατεστημένο της διαπλοκής, με τα ΜΜΕ που άρχισαν να απλώνουν τις γλώσσες τους και να γλύφουν τον κώλο σας μήπως και αλλάξετε γνώμη. Συγκρουστείτε γιατί το υποσχεθήκατε και γι’ αυτό σας επιλέξαμε. Συγκρουστείτε γιατί αλλιώς θα σας καταπιεί το σύστημα.
Και συγκρουστείτε μετωπικά, σαν νταλίκα στην εθνική που ισοπεδώνει τα αυτοκίνητα στο διάβα της. Συγκρουστείτε. Από αυτή την αηδία, να μη μείνει ΤΙ-ΠΟ-ΤΑ.
Άλλοι τα λατρεύουν, άλλοι τα μισούν κι άλλοι λατρεύουν να τα μισούν. Άλλοτε κλισέ κι αναμενόμενα, κάποιες ελάχιστες φορές με δροσερές εκπλήξεις. Επιχείρημα υπέρ μιας ταινίας ή λόγος για να την αποφύγεις; Όπως και να ‘χει, τα Όσκαρ είναι και πάλι εδώ.
Αφού διευκρινίσουμε ότι μιλάμε αποκλειστικά για τη χολιγουντιανή παραγωγή, να παραδεχτούμε πως ομολογουμένως, η περασμένη χρονιά είχε πολύ καλές ταινίες. Κάποιες δυστυχώς και παραδόξως απουσιάζουν από τις μεγάλες κατηγορίες. Κι άντε ας δεχτούμε ότι τον Νόλαν και το Interstellar του κατάπιε η μεγαλομανία του, ωστόσο με τίποτα δεν μπορώ να εξηγήσω την απουσία του Φίντσερ και του κοριτσιού που εξαφανίστηκε από την καλύτερη ταινία και σκηνοθεσία. Άβυσσος η ψυχή των μελών της Ακαδημίας!
Στο δια ταύτα τώρα και στις υποψηφιότητες για την ταινία της χρονιάς.
Υπάρχουν ταινίες που τις βλέπεις για έναν λόγο και υπάρχουν κι αυτές που είναι άρτιες στο σύνολό τους. Από αυτές, κάποιες είναι πολύ καλές ταινίες, κάποιες όμως σου μένουν αξέχαστες.
Ξεκινώντας με το boyhood, το θυμόμαστε μόνο για την πρωτοτυπία της τεχνικής του. Αν δεν ήταν γυρισμένο στη διάρκεια 10 ετών, νομίζω δεν θα είχε φτάσει ως εδώ. Ευχάριστο, όχι ανιαρό, αλλά χωρίς να μας λέει τίποτα καινούριο. Επίσης πολύ ήλιος, λιβάδια και αέρας στις φράντζες μας βρε παιδί μου και εγκλωβισμένοι στον μικρόκοσμό μας. Αφήστε που ο πρωταγωνιστής στην ηλικία των 17 μου θύμισε τον Τζάστιν Μπίμπερ και με σύγχυσε…
Συνεχίζοντας με το Imitation Game, νομίζω υπερβολικός ο ντόρος που έγινε. Βέβαια ήταν αναμενόμενος με το ρεύμα που έχει δημιουργήσει ο Μπένεντικτ. Ορδές από έξαλλες cumber-bitches μιλούσαν για την ταινία της χρονιάς, πώς να τους φέρεις αντίρρηση; Εντάξει, πολύ καλή παραγωγή, ενδιαφέρουσα η ταινία κι η ιστορία πίσω της, ο Μπένεντικτ παίζει όντως πολύ ωραία (η Κίρα όχι), θα την ξαναβλέπαμε άνετα στο σταρ πριν πάμε για ύπνο, αλλά ως εκεί. Δεν μας σημάδεψε κιόλας.
Περπατώντας προς το Μοντγκόμερι ας σχολιάσουμε και τη Selma. Κλασική περίπτωση πομπώδους ταινίας που αρκείται σε μια πιστή αναπαραγωγή των γεγονότων και μην πείτε ότι δεν σας άρεσε γιατί θα είστε ρατσιστές. Ο Ντέιβιντ Ογιελόβο πολύ στομφώδης στον ρόλο του Λούθερ Κινγκ και η ταινία μια χαμένη ευκαιρία να εξερευνήσει σε βάθος την επιρροή που είχε αυτή η μεγάλη πολιτική προσωπικότητα στο κίνημα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την ελπίδα που δημιούργησε για ισότητα στους καταπιεσμένους αφροαμερικανούς.
Ας εξετάσουμε έπειτα την περίπτωση του Grand Budapest Hotel. Απλά τα πράγματα. Ο Wes Anderson είναι love & hate. Τουτέστιν, είτε σου αρέσει πολύ, είτε τον απεχθάνεσαι. Ανήκω στην πρώτη κατηγορία. Με τα πολύχρωμα πλάνα του και το μονοκόμματο μοντάζ του, με σκηνές σαν πίνακες (λίγο κιτς) ζωγραφικής, έχει κάτι από την αισθητική των παραμυθιών. Τον αγαπώ γιατί οι ταινίες του πετυχαίνουν (για μένα προσωπικά τουλάχιστον) τον σκοπό της δημιουργίας τους: την τηλεμεταφορά του θεατή για λίγες ώρες σε έναν άλλο κόσμο. Και ο κόσμος του Wes Anderson είναι πάντα φανταστικός, ακόμα κι όταν βασίζεται σε πραγματική ιστορία.
Θεωρητικά μιλώντας, ας σχολιάσουμε και τη Θεωρία των Πάντων. Βαθιά υπόκλιση στον Eddie Redmayne για την ερμηνεία του. Πρώτη φορά συγκινήθηκα τόσο πολύ και ταυτίστηκα με έναν πρωταγωνιστή με τον οποίο δεν έχω τίποτα απολύτως κοινό. Υποκριτικός άθλος, ερμηνεία ολοκληρωμένη και μεστή. Ο Redmayne ερμηνεύει ακόμα και με το λύγισμα των αστραγάλων του, με τις λεπτές κινήσεις των δαχτύλων των χεριών του, που νομίζεις ότι πραγματικά δεν τα ελέγχει. Ο ρόλος του δεν είναι μόνο η εκφορά του λόγου, αλλά και το σώμα και το βλέμμα του, ακόμα και το μυαλό του, προσδίδοντας υπαρξιακή αγωνία, αυθεντικότητα και συγκίνηση. Εύγε και καλή επιτυχία.
Συνεχίζουμε το πρόγραμμα μας με το ιδιαίτερο Birdman. Ο Ιναρίτου ανήκει στο γκρουπ των ισπανόφωνων σκηνοθετών που έχουν δημιουργήσει το δικό τους ρεύμα, ποτισμένο με βαριές δόσεις σουρεαλισμού και δεν έχουμε κανένα πρόβλημα μ’ αυτό. Υπέροχα μονόπλανα (γιατί δεν τα έκανε μόνο ο Αγγελόπουλος), στιβαρές ερμηνείες και το comeback της δεκαετίας, όπως χαρακτηρίστηκε η όντως αξιόλογη παρουσία του Κίτον. Αν δεν ήταν ο Redmayne θα στοιχημάτιζα στον Κίτον. Διάθεση αρτιστίκ και τζαζ ντραμς σολαρίσματα που δίνουν την καλύτερη πάσα για να ολοκληρώσουμε το μίνι αφιέρωμα με την – κατά την ταπεινή μου άποψη – καλύτερη ταινία της φετινής σεζόν.
Whiplash. Από τα γνωστότερα και δυσκολότερα τζαζ κομμάτια, χρειάζεται βιρτουόζους για να αναδείξουν την ομορφιά του. Αφού πρώτα παρουσιάστηκε στη μικρού μήκους εκδοχή της, κέρδισε το βραβείο στο Sundance και έδωσε το απαραίτητο κεφάλαιο στον σκηνοθέτη Damien Chazelle να το μεταφέρει και σε long version. Και πολύ καλά έκανε. Ποτέ άλλοτε ταινία με μουσική για μαθητή και δάσκαλο δεν είχε τόσο πολύ ενδιαφέρον κι αγωνία. Μην περιμένετε «o captain my captain». Ο J.K. Simmons είναι τόσο καλός στο να είναι κακός που δύσκολα θα χάσει το Όσκαρ β’ αντρικού ρόλου. Και μετά θα κοκορεύεται ο Παπακαλιάτης ότι οσκαρικοί ηθοποιοί παίζουν στις ταινίες του (ω ναι…). Ο Dr House ωχριά μπροστά στη σκληρότητα του Simmons και η αμφισβήτηση της κρίσης του ανθρώπινου χαρακτήρα κυριαρχεί, καθώς ο Simmons μας ξεγελά συνεχώς για τις προθέσεις του, κι εμάς και τον μαθητή του. Πόσες υποχωρήσεις θα κάνεις για την επιβράβευση από μια ιδιοφυΐα οδεύοντας προς την αυτοκαταστροφή σου; Εκπληκτική ταινία, που αποδεικνύει ότι το όλο θέμα βρίσκεται στον σκοπό: με πρώτο υλικό τη μουσική άλλοι κάνουν ταινίες σαν το higschool musical κι άλλοι αυτό το αριστούργημα. Το έργο στήνεται σαν ψυχολογικό θρίλερ και στις ατελείωτες σκηνές πρόβας πιάνεις τα ματωμένα σου δάχτυλα και σκουπίζεις το μέτωπό σου μαζί με τον έρμο αλλά και τόσο πεισματάρη ντράμερ. Υπέροχα πλάνα, καλλιτεχνική φωτογραφία, ένταση και συναισθήματα. Κι όποια ταινία μου έχει καταφέρει αυτό το μειδίαμα στην τελευταία σκηνή, έχει μπει στην καρδιά μου και στη λίστα μου με τις αγαπημένες.
Από το blog αυτό, the Oscar goes to Whiplash, μαζί με το δυνατότερό μου χειροκρότημα. Μένει να δούμε αν η Ακαδημία θα συμφωνήσει (δύσκολα…) αυτή την Κυριακή.
ΥΓ. Εσκεμμένα άφησα απ’ έξω το American Sniper. Πόσο ήρωα αμερικανό στρατιώτη στο Ιράκ να αντέξω πια;
Μια βδομάδα μετά κι έχουμε δει τόσα πολλά.
Μια βδομάδα μετά κι ακόμα δεν έχουμε δει τίποτα.
Κυβέρνηση χωρίς Γιάνη προκοπή δεν κάνει. Πρόσωπο της πρώτης εβδομάδας, αδιαμφισβήτητα ο υπουργός οικονομικών. Από τον Λαφαζάνη το περίμεναν, από τον Βαρουφάκη τους ήρθε. Ο οποίος Γιάνης (με ένα μόνο ν) δεν κάνει τίποτε διαφορετικό από τον να επιμένει σε αυτά που λέει εδώ και τόσα χρόνια, και από τα βιβλία του, και τις τηλεοπτικές του συνεντεύξεις.
Ηλίας Μακρής - Η Καθημερινή
Στην πρώτη του επίσημη εμφάνιση ως υπουργός, στις κοινές δηλώσεις με τον Ντάισελ-μπλουμ ήταν ο μεγάλος νικητής τουλάχιστον στο body language. Η χολοσκασμένη ξινίλα του Ολλανδού, σε συνδυασμό με την αχτύπητη coolness του Βαρουφάκη αποτυπώθηκε καρέ-καρέ σε φωτογραφικούς και τηλεοπτικούς φακούς.
#kudos στον δημοσιογράφο που θα καταφέρει κάποτε να εκμαιεύσει από τον Βαρουφάκη τι πραγματικά του ψιθύρισε ο Ντάισελμπλουμ στο αυτί όλο νεύρα.
Το ίδιο βράδυ ο υπουργός παρουσιάστηκε στο BBC. Εξαιρετική χρήση της αγγλικής γλώσσα, ξεκάθαρες δηλώσεις για χρέος και ΕΕ, εντυπωσιακά πεισματάρης και εριστικός απέναντι σε μια αγενή δημοσιογράφο.
(τα σχόλια και στο youtube αλλά και στο twitter - από τους Βρετανούς κυρίως, από τους Έλληνες τα ξέρουμε! - έχουν πολύ μεγάλο ενδιαφέρον για το γενικότερο κλίμα που επικρατεί)
Το βαρουφάκειο στυλ ξεσήκωσε κύμα ενθουσιασμού στα social media. Μέσα σε λίγες μέρες έγινε αφίσα, έγινε ήρωας, έγινε ατάκα, έγινε τραγούδια, έγινε έρωτας, έγινε τρολιά. Έγινε hashtag δηλαδή και κατάφερε να συγκεντρώσει χιλιάδες αναφορές στο όνομά του, σοβαρές και χιουμοριστικές, θετικές κι αρνητικές.
Κι επειδή αυτή η κυβέρνηση αρέσκεται σε συμβολικές κινήσεις, νομίζω ότι γι’ αυτό το λόγο κι ο υπουργός οικονομικών απέκτησε εν μια νυκτί τέτοιο ρεύμα. Γιατί έγινε το σύμβολο του μπαφιασμένου, του μπαϊλντισμένου, του μπουχτισμένου Έλληνα, που άκουγε επί 5 χρόνια τους εκπροσώπους του να δηλώνουν μονάχα υποταγμένα ναι. Ε, βρέθηκε κι ένας να ξεστομίσει επιτέλους ένα όχι, κι ακούστηκε σαν να το είπαμε όλοι μαζί.
Η βαρουφειάδα λοιπόν καλά κρατεί.
Ίσως η πολιτική χρειάζεται όντως περισσότερη διπλωματία, αλλά ρε γαμώτο χρειαζόμασταν αυτόν τον λίγο τσαμπουκά, έτσι απλά και μόνο για να νιώσουμε καλύτερα, τουλάχιστον τις πρώτες μέρες που οι συναισθηματισμοί επιτρέπονται.
Κατά τα άλλα, ο χρόνος κυλά βασανιστικά αργά. Σκέφτομαι ότι για πρώτη φορά ίσως θα ήθελα το κουμπί fast forward για να δω τι σκατά θα γίνει στο τέλος. Γιατί με κάθε πηχυαίο τίτλο τρέμει το φυλλοκάρδι μου ότι θα την κάνουν τελικά την κωλοτούμπα και θα αποδειχτούν κι αυτοί άνθρακες ως θησαυρός και θα προδώσουν την ψήφο των πολιτών που τους εμπιστεύτηκαν. Αυτό άλλωστε δεν συνέβη και με τον ΓΑΠ αλλά και με τον Σαμαρά; Με την εμπιστοσύνη κλονισμένη συθέμελα και με ασύστολα ψεύδη, πώς να μην έχεις αμφιβολίες;
Και θα μπορούσαν να έχουν γίνει οι προηγούμενοι ήρωες. Γιατί με περήφανα προγράμματα εξελέγησαν, που έλεγαν ότι λεφτά υπάρχουν κι απέρριπταν τις ξένες παρεμβάσεις. Δεν ξέρω από ποια Siemens και ποια υποβρύχια τους κρατούσαν στο χέρι και κατάπιαν τελικά αμάσητα ότι αποφάσισαν άλλοι για μας χωρίς εμάς και χωρίς να νοιάζονται αν είναι εφικτά. Αυτοί που δοκιμάζονται τώρα πρώτη φορά, φαίνεται να μην έχουν κάτι να φοβούνται. Οπότε, για πρώτη φορά ίσως πραγματικά γίνει κουβέντα κι όχι επιβολή.
Η ελπίδα ας αργήσει λίγο ακόμα, γιατί είναι κακός σύμβουλος και συχνά δένει τα μάτια. Η αισιοδοξία όμως, καλώς να ορίσει. Και μόνο με τη λύσσα των καναλαρχών, ποιος δεν ένιωσε κρυφά μια άγρια χαρά; Ρε καργιόλια, ο τρόμος δεν πέρασε.
Μαζί με τα κάγκελα του συντάγματος, σηκώθηκε κι ο τσιμεντόλιθος απ’ την καρδιά, κι αναπνεύσαμε κάπως πιο ελαφρά. Σηκώσαμε λίγο τα μαύρα γυαλιά της απελπισίας και θυμηθήκαμε ότι μπορεί να κάνει και λιακάδα.
Νιώθω σαν να ξύπνησα από έναν λήθαργο. Σαν κακό όνειρο τα τελευταία 5 χρόνια: φτώχεια, μιζέρια, πόνος, φόβος, φασισμός, πείνα, αυτοκτονίες, ψέματα. Μόνο που ήταν πραγματικότητα. Κι απόρησα ξανά πώς καταντήσαμε και πώς το ανεχτήκαμε…
Δεν ήμαστε μόνοι στα γόνατα, δεν είμαστε μόνοι στα πρώτα τρεμάμενα όρθια βήματα. Ολόκληρη η Ευρώπη περιμένει με αγωνία, γιατί δεν είχε σχέδιο για τέτοιες καταστάσεις και γιατί, ολοφάνερα πλέον, έκανε λανθασμένες επιλογές.
από τη συγκέντρωση των Podemos
Η Ελλάδα δεν θα κάνει την επανάσταση, ούτε θα ρίξει τον καπιταλισμό. Αν ήταν έτσι, θα το ρίχναμε στο αντάρτικο και την αναρχία. Θα ζήσουμε μέσα στις ευρωπαϊκές και παγκόσμιες συνθήκες. Απλά να ζήσουμε ρε γαμώτο. Σαν άνθρωποι κι όχι σαν αριθμοί στα τεφτέρια λογιστικών βιβλίων.
Ξεκινώντας για έναν πόλεμο, κανείς δεν μπορεί να προεξοφλήσει τον τελικό νικητή. Όμως η ιστορία βρίθει εντυπωσιακών ανατροπών. Οι μικροί αλλά περήφανοι γενναίοι δεν είναι χαμένοι από χέρι.
Στις ανθρώπινες ομάδες, λίγοι είναι αυτοί που ζουν από τη φύση τους δουλοπρεπείς και υποταγμένοι. Εξίσου λίγοι οι αφελείς παρορμητικοί τρελοί που παρασύρονται από το πάθος τους. Οι περισσότεροι, απλώς φοβούνται, γι’ αυτό και λουφάζουν. Μόλις τους πάρεις τον φόβο, αρκεί μονάχα μια σπίθα για να πάρουνε φωτιά. Ο φόβος φεύγει με 2 τρόπους. Ο ένας είναι η απελπισία. Γιατί δεν έχεις πια τίποτα άλλο να χάσεις. Ο άλλος είναι η αλληλεγγύη. Γιατί κρατώντας σφιχτά ένα χέρι, γεννιέται η ελπίδα και πεθαίνει ο φόβος.
Στραφείτε στον διπλανό σας, κρατήστε του το χέρι και πείτε του να μη φοβηθεί. Κι αυτός ας κάνει το ίδιο σε σας. Γιατί ο βρώμικος πόλεμος της καθημερινής τρομοκρατίας δεν σταματά.
Μια βδομάδα μετά κι ακόμα δεν έχουμε δει τίποτα.
Μια βδομάδα μετά κι έχουμε δει τόσα πολλά.
Μετά από έναν ολόκληρο αιώνα, πρώτη φορά ο Έλληνας φορολογούμενος δεν θα πληρώσει βουλευτική αποζημίωση σε δίποδο αρσενικό που φέρει το όνομα Παπανδρέου.
Μετά από 41 ολόκληρα χρόνια, η Μεταπολίτευση άφησε την τελευταία της πνοή, καθώς πρώτη φορά η κυβέρνηση δεν θα περιλαμβάνει ΝΔ ή ΠΑΣΟΚ (ή και τους 2).
Από το 1830 και την ίδρυση του ανεξάρτητου ελληνικού κράτους, πρώτη φορά ο πρωθυπουργός της χώρας ορκίζεται με πολιτικό όρκο στην τιμή και τη συνείδησή του.
Whether you like it or not, it’s the end of an era.
Και η αρχή της επόμενης.
Κάποια facts – συμπεράσματα των φετινών εκλογών
Η θέση της ΧΑ παγιώθηκε στα ελληνικά πολιτικά πράγματα. Το νεοναζιστικό μόρφωμα – σε μια χώρα που υπέφερε από τους ναζί – ψηφίστηκε από το 6,28% των ψηφοφόρων. Εννοείται πως η πολύμηνη προφυλάκιση χωρίς δίκη έπαιξε ευνοϊκό ρόλο, καθώς τους εξασφάλισε την εικόνα των διωκόμενων αντισυστημικών. Όμως επίσης πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι στη χώρα όπου οι ταγματασφαλίτες δεν τιμωρήθηκαν μετά την απελευθέρωση, μεγάλωσαν παιδιά στα οποία δυστυχώς πιθανότατα μετέδωσαν παρόμοια μυαλά. Θέλει χρόνια και στροφή παιδείας (από το εθνικοπατριωτικό στο ανθρωποκεντρικό) για να γιατρευτεί αυτή η πληγή και να χαντακωθεί ο νεοναζισμός.
Αναβιώνει σε μια καινούρια μορφή κι ο εθνικός μας διχασμός. 46% «αντιμνημονιακοί», 38% «μνημονιακοί». Α ναι, και 6,28% η αντισυστημική ΧΑ, όμως ουδείς ισχυρότερος σύμμαχος του καπιταλισμού από τον φασισμό…
Η ελληνική αριστερά ακόμα δεν μπορεί να ενωθεί.
Τα περίεργα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων πρέπει επιτέλους να διερευνηθούν σοβαρά.
Ο πρόεδρος του κόμματος «πρώτη φορά αριστερά», αφού μάζεψε τη σάρα και τη μάρα στα ψηφοδέλτιά του, συνεργάζεται με καθαρόαιμη, ψεκασμένη, εθνική κι αρρενωπή δεξιά. Ο σουρεαλισμός ζει και βασιλεύει, όμως οι ταμπέλες πρέπει είτε να αλλάξουν είτε να φύγουν, γιατί διαφορετικά δεσμεύουν, μπερδεύουν και προκαλούν πτώσεις από ρομαντικά σύννεφα.
Οι διασημότεροι έλληνες οικονομολόγοι δέχτηκαν να στρατευτούν πολιτικά για να βρεθεί μια ανθρώπινα και κοινωνικά βιώσιμη οικονομική λύση. Και είναι από τις ελάχιστες φορές που δεν φαίνεται να το κάνουν για την καρέκλα, αλλά γιατί πραγματικά πιστεύουν σ’ αυτό. (τουλάχιστον ο Βαρουφάκης, θα μπορούσε να έχει καρέκλα από την εποχή ΓΑΠ, αλλά δεν το ‘κανε γιατί διαφωνούσε)
Ο απερχόμενος πρωθυπουργός ακολουθούμενος από τους κολαούζους του μέχρι την τελευταία στιγμή, δεν άφησε τη μαγκιά του στην άκρη και δεν είπε ούτε συγχαρητήρια στον αντίπαλό του και νικητή των εκλογών το βράδυ των αποτελεσμάτων. Και την επόμενη μέρα αρνήθηκε να παραμείνει στο Μέγαρο Μαξίμου για την εθιμοτυπική τελετή παράδοσης-παραλαβής. Ξυδάκι.
Στο αριστερό μου χέρι κρατάω εξ αρχής πολύ μικρό καλάθι.
Δεν μπορώ όμως να διασκεδάσω την προσωπική μου εντύπωση πως ο Αλέξης Τσίπρας εισέπραξε τελικά στην κάλπη το «άντε γαμήσου Σαμαρά» των αναποφάσιστων.
Είπαμε, το μεταίχμιο είναι ζόρικη εποχή για να αντιληφθούμε πλήρως τα λόγια που μας ψιθυρίζει.
Και φυσικά, διαφορετικά αντιλαμβάνεται κάποιος έξω απ’ τον χορό τα πράγματα κι αλλιώς τα βιώνει αυτός που χορεύει μέσα στο ταψί.
Οι συμβολισμοί μπορεί να γίνουν πολύ χρήσιμοι γι’ αυτούς που τους έχουν ανάγκη.
Όμως νομίζω πως οποιαδήποτε σύγκριση με την πραγματικότητα είναι προκαταβολικά ατυχής. Ο Αλέξης Τσίπρας δεν είναι ούτε Άρης, ούτε Τσε, ούτε Λούλα, ούτε Τσάβες. Είναι ο Αλέξης Τσίπρας.
Αν τελικά η ιστορία θα τον κατατάξει στην πλευρά των καλών ή των κακών, θα το δείξει μόνο ο καιρός, είναι ακόμα πολύ νωρίς.
Για την ώρα όμως, στον τόπο που κατάντησε να έχει ακροδεξιούς υπουργούς επί κυβέρνησης Σαμαρά, το ότι ο νέος πρωθυπουργός σαν πρώτη πράξη απέτισε φόρο τιμής στο σκοπευτήριο της Καισαριανής, το λες και καλή αρχή.
Αρκετά με τον πάτο. «Λίγο ακόμα, να σηκωθούμε, λίγο ψηλότερα».
