Τρίτη 25 Νοεμβρίου 2014

Interstellar



Ο αναγνώστης και φίλος Στάθης Γεωργιάδης μου έστειλε μια κριτική για την ταινία Interstellar την οποία και δημοσιεύω παρακάτω:


"Στη ζωή υπάρχουν μερικές αδιαπραγμάτευτες αλήθειες όπως ότι η γη έχει σχήμα αυγού, του Σταύρου Θεοδωράκη του αρέσει το γλυκό εργολάβος, το κόμμα είναι ένα, η Βάσω Παπανδρέου είναι ακόμα παρθένα κτλ. Σε όλες αυτές τις αλήθειες πρέπει να προσθέσουμε πως ο Νόλαν ξέρει να κάνει ταινίες, κανονικές ταινίες, όχι σαν κι αυτές του Αγγελόπουλου.

Το Interstellar είναι πόλεμος και όπως στον πόλεμο δεν πας αξύριστος, αγυάλιστος, χωρίς το παγούρι σου και την ξιφολόγχη σου, (αλήθεια τους Σουμέριους πιστεύουν ότι θα πολεμήσουν εκεί στο Πεντάγωνο;) έτσι και πριν πας στον κινηματογράφο για να δεις την ταινία πρέπει να πας προετοιμασμένος. Καταρχάς, πρέπει να πάρεις μαζί σου έναν Βούλγαρο φυσικό από την Μακεδονία του Πιρίν, Πιρινικό φυσικό δηλαδή, ή έστω έναν καθηγητή Φυσικής. Πρέπει να έχεις κοιμηθεί τρεις μέρες σερί για να είσαι ξεκούραστος και οπωσδήποτε να έχεις αδειάσει το κεφάλι σου από όλα τα προβλήματα και τις σκέψεις σου για να μπορέσεις να χωρέσεις όλα αυτά που θα σου δώσει η ταινία. 

Αφού τα κάνεις αυτά προχωράς στην ταινία. Το πρώτο μεγάλο πλεονέκτημα της είναι οι ηθοποιοί του, στα πολύ μεγάλα δε συν ότι (ελπίζουμε να) πήρε την Αν Χάθαγουέι, η χαρά του φίλου μας και δική μας χαρά… Με υπόθεση που αξίζει, με καλογραμμένο και σφιχτό σενάριο, για την ακρίβεια γατάκια σενάριο για τρεις ταινίες, με σκηνοθεσία που σπέρνει, με μουσικάρες, το μόνο που δεν είχε η ταινία ήταν γυναίκες να βγαίνουν από την οθόνη και να επιδίδονται σε σεξουαλικά όργια με το κοινό, ελπίζουμε στην επόμενη ταινία σου μεγάλε Νόλαν. 

Αφού περάσουν σαν νεράκι 2,5 ωρίτσες ο τιτανοτεράστιος "κλείνει" την ταινία ανοίγοντάς την! Ναι κυρίες και κύριοι αφήνει παράθυρο, μπαλκονόπορτα για την ακρίβεια, για το Interstellar 2!!! Στην ερώτηση αν υπήρχαν μειονεκτήματα θα απαντήσουμε με ειλικρίνεια πως υπάρχουν. Καταρχάς τα καθίσματα ήταν μικρά, η προβολή άργησε μερικά λεπτά και δεν έδειξαν αρκετά τρέιλερ επόμενων ταινιών αλλά διαφημίσεις. Αυτά είναι τα μειονεκτήματα. Εν κατακλείδι λέμε πως είναι μια φοβερή ταινία του Νόλαν, του ανθρώπου που σκατά πιάνει και το κάνει χρυσάφι και το χρυσάφι μετά το κάνει κρυπτονίτη."



Το πληκτρολόγιο απαντά:

Αναμφίβολα είναι μια από τις καλύτερες δουλειές του Νόλαν, για μένα ίσως και η καλύτερη. Εξ αρχής καταπιάνεται με τη θεματική του διαστήματος, που έδωσε αριστουργήματα στο παρελθόν (οδύσσεια του διαστήματος, πλανήτης των πιθήκων), αλλά και εξαιρετικές ταινίες πρόσφατα (gravity-ακόμα μετανιώνω που δεν το είδα στη μεγάλη οθόνη). Πραγματικά του βγάζω το καπέλο για την επιμονή να δουλεύει σε φιλμ δίνοντας αυτό το αποτέλεσμα: φαντασμαγορική φωτογραφία και σκηνές που κόβουν την ανάσα, σε κάνουν να ονειρεύεσαι ένα ταξίδι στο απέραντο διάστημα και να ανατριχιάζεις μπροστά στο άπειρο.

Η ομοιότητα όμως με την Οδύσσεια εξαντλείται σε κάποια εκθαμβωτικά πλάνα και στον ρόλο που παίζει η επική μουσική του Hans Zimmer στην ατμόσφαιρα. Γιατί κατά τα άλλα, ο Νόλαν θέτει έντιμα κάποια υπαρξιακά ερωτήματα, δυστυχώς όμως γλιστράει σε συναισθηματικές υπερβολές και φορτωμένους αμερικανικούς διαλόγους. Οι "διαστημικές" επιρροές δεν κρύβονται, το Αρμαγεδδών και ο Πλανήτης των πιθήκων τον προκαλούν να δώσει το δικό του μακάβριο σενάριο για το τέλος του ανθρώπου και το τέλος του κόσμου, ενώ από το contact τσίμπησε την προσπάθεια για επικοινωνία και την ανάγκη για το ανώτερο ον.

Όσο για τη φυσική και τις εξηγήσεις που παίρνουμε ή δεν παίρνουμε, δε με ενοχλεί καθόλου. Το όλο νόημα βρίσκεται στο να δεχτούμε τη μικρότητά μας ως όντα και να αποδεχτούμε ότι ο κόσμος ίσως να μην τελειώνει στα όρια που εμείς αναγνωρίζουμε. 

Τέλος, είναι δεδομένο ότι οι κριτικοί κινηματογράφου του μέλλοντος θα γράψουν για τον Νόλαν πως το αγαπημένο του σχήμα ήταν ο κύκλος. Το στοιχείο αυτό της κυκλικής αφήγησης είναι παρόν σε όλες του τις ταινίες: Κοντά στο φινάλε, ο πρωταγωνιστής επιστρέφει σε μια από τις πρώτες σκηνές, που μπορεί ο θεατής να μην είχε προσέξει και ιδιαίτερα. Σοφός και συνειδητοποιημένος πια, θα δώσει τη λύση του δράματος. Όσο κι αν παρουσιάζει ενδιαφέρον η συγκεκριμένη τακτική, όταν καταντά επαναλαμβανόμενο μοτίβο, χρειάζεται προσοχή γιατί κινδυνεύει να καταστήσει τα έργα του Νόλαν βαθιά προβλέψιμα. 

Εν ολίγοις, το πρόσημο είναι θετικό, είναι μια από τις καλύτερες ταινίες της χρονιάς, αξίζει αναμφίβολα το αντίτιμο του κινηματογραφικού εισιτηρίου και πιστεύω πως θα παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στα φετινά Όσκαρ. Ωστόσο, τα πολλά λόγια είναι φτώχεια, και οι διάλογοι την απομακρύνουν από τον τίτλο του αριστουργήματος. Η σιωπή είναι χρυσός. Κι ειδικά εκείνη η απόκοσμη σιωπή, μέσα στο χάος των άστρων του σύμπαντος, που σπάει μόνο η αναπνοή του κοσμοναύτη. Κι εμείς κοιτάζουμε το άπειρο. 


Παρασκευή 21 Νοεμβρίου 2014

Και τα μυαλά στο μπλέντερ


O Makoto Aida είναι ιάπωνας καλλιτέχνης που παράγει "ενοχλητικά" έργα. Σίγουρα το μπλέντερ με τα γυμνά ανθρώπινα κορμιά δεν είναι η σωστή εικόνα για να δείξεις τι είναι το μείγμα (!). Γι' αυτό υπάρχουν συνταγές μαγειρικής, κατάλληλες για ανηλίκους. Ωστόσο νομίζω ότι είναι ευφυέστατη εικόνα για να δείξεις σε παιδιά του λυκείου και να κουβεντιάσεις μαζί τους για την παγκοσμιοποίηση, τον υπερκαταναλωτισμό, τον καπιταλισμό και να προκύψουν αμέτρητοι συμβολισμοί.
Γιατί το πρόβλημα δεν είναι η εικόνα μόνη της, αλλά το ότι οι συγγραφείς ούτε καν την είδαν πριν την πετάξουν στο βιβλίο που υποτίθεται μορφώνει τα παιδιά-αυριανούς πολίτες αυτής της χώρας. Κι ο υφυπουργός παιδείας τους υπερασπίζεται λέγοντας ότι κατά τα άλλα είναι ένα πολύ καλογραμμένο βιβλίο κι οι συγγραφείς απλώς δεν το πρόσεξαν! Όμως πόσο καλογραμμένο μπορεί να είναι πραγματικά όταν με κάτι τέτοια φαντάζει ότι έγινε πάλι μια άρπα-κόλλα προχειροδουλειά; Απλά την πρώτη εικόνα που βρήκαν με μπλέντερ την πήραν και την έβαλαν στο βιβλίο; Για τα πνευματικά δικαιώματα; Αναρωτήθηκαν καθόλου άραγε; 

Στο μίνι αφιέρωμα που ακολουθεί, μερικά δείγματα της καυστικής τέχνης του Makoto. Γιατί ίσως για ένα επόμενο βιβλίο, κάποιος να θέλει μια εικόνα για να δείξει τι είναι ο σωρός. 

http://animalnewyork.com/2012/makoto-aidas-art-will-burn-your-retinas-with-disturbing-imagery/

Πέμπτη 13 Νοεμβρίου 2014

"Μας ακούς;" - τραγούδια που σε πάνε μπροστά


Κι όταν χάνεις το κουράγιο σου, πάντα υπάρχουν τα τραγούδια που σε βοηθάνε να το ξαναβρείς. Ίσως τελικά υπάρχει ακόμα ελπίδα για τον άνθρωπο.


Θύελλα (Fauve - Blizzard

Αναρωτιέσαι αν είσαι άγριο ζώο, αν είσαι καλός ή άγιος.
Αλλά είσαι και το ένα και το άλλο. Και τόσα πολλά ακόμα.
Είσαι πολλοί: αυτός που περιφρονεί, αυτός που πληγώνει, αυτός που αγαπάει, αυτός που ψάχνει. Και όλοι οι άλλοι μαζί.
Κάνε λάθη, γίνε απρόσεκτος, δεν είναι όλα εύθραυστα.
Μην περιμένεις τίποτα από σένα, γιατί είσαι ιερός. Γιατί είσαι ζωντανός.
Γιατί το πιο σημαντικό δεν είναι ότι είσαι, αλλά αυτό που διάλεξες να είσαι.

Τι κάνεις; Σταμάτα!
Τι σ’ έπιασε και κάνεις τέτοια πράγματα;
Γιατί σου κάνεις τέτοιο κακό;
Τι δεν πάει καλά; Μίλα μου, το ξέρεις ότι μπορείς να μου πεις τα πάντα.
Όμως όχι, όχι, είναι βλακείες όλα αυτά και το ξέρεις.
Κοίτα με στα μάτια. Κοίταξέ με. Μαλακίες, δεν είναι και τόσο σημαντικό.
Εγώ σε βρίσκω υπέροχο. Από την πρώτη φορά που σε είδα.
Εξάλλου, δεν παραδόθηκα ακόμα.
Κι έπειτα, πώς θα τα καταφέρω εγώ χωρίς εσένα;
Κι έπειτα, πώς θα τα καταφέρει το σύμπαν χωρίς εσένα;
Δεν θα δουλέψει ποτέ. Είναι αδύνατο.

Ε λοιπόν, δεν πρέπει να κλάψεις! Δεν πρέπει να κλάψεις. Γιατί όλα θα πάνε καλά, στο υπόσχομαι, όλα θα πάνε καλά.

Γιατί είμαστε απ’ αυτούς που γιατρεύουν, απ’ αυτούς που αντιστέκονται, απ’ αυτούς πιστεύουν στα θαύματα.
Κι όχι απ’ αυτούς που λένε πως τα πράγματα κουνιούνται μόνο όταν κάποιος τα σπρώξει.
Αλλά μια μέρα, όλο αυτό, δεν θα το σκεφτόμαστε πια.
Θα τα έχουμε ξεχάσει όλα, σαν να μη συνέβησαν ποτέ.

Κι όσο περιμένουμε τύλιξε τα χέρια σου γύρω απ’ το λαιμό μου, αν θες.
Κι εγώ θα σου ξαναλέω αυτές τις φράσεις που μας δίνουν ορμή.
Θυμάσαι; Θυμάσαι;

Μας ακούς Θύελλα; Μας ακούς;
Αν μας ακούς άντε γαμήσου.
Νόμισες πως θα μας νικήσεις ε;
Πίστεψες πως δεν είχαμε δει τίποτα;
Έκπληξη μαλάκα!

Μας ακούς Ντροπή; Μας ακούς;
Αν μας ακούς πρόσεχε όταν γυρνάς σπίτι σου μόνη το βράδυ.
Μπορεί να έχουμε όρεξη να σου σπάσουμε το σαγόνι και να σου διαλύσουμε το κεφάλι, τι λες, ε;

Μας ακούς Θλίψη; Μας ακούς;
Αν μας ακούς είναι γιατί κι εσύ σύντομα θα ετοιμάσεις τα μπογαλάκια σου. Πάρε τον πρώτο δρόμο αριστερά, τον δεύτερο δεξιά, μετά πάλι αριστερά κι άντε γαμήσου.
Συγχαρητήρια! Μπράβο!

Μας ακούς Θάνατε; Μας ακούς;
Αν μας ακούς να ξέρεις ότι δεν μας φοβίζεις. Κάνε ότι θες.
Προχωράμε όπως και να ‘χει, δεν μπορείς να μας σταματήσεις.
Και δεν θα αφήσουμε κανέναν πίσω, δεν θα εγκαταλείψουμε κανέναν.
Τελειώσαν αυτά!

Μας ακούς Αξιοπρέπεια; Μας ακούς;
Αν μας ακούς να ξέρεις ότι έχουμε γονατίσει και λυπόμαστε γι’ αυτό.
Λυπόμαστε για όλα αυτά που θα μπορούσαμε να είχαμε κάνει, αλλά θα αλλάξουμε!
Θα γίνουμε καλοί, θα το δεις!
Και μια μέρα θα είσαι περήφανη για μας.

Μας ακούς Αγάπη; Μας ακούς;
Αν μας ακούς πρέπει να επιστρέψεις γιατί τώρα είμαστε έτοιμοι.
Τα θαλασσώσαμε, είναι αλήθεια, όμως μάθαμε από τότε.
Και τώρα έχουμε τις παλάμες ανοιχτές και μέσα την καρδιά μας.
Πάρτην και οδήγησέ την.

Μας ακούς Σύμπαν; Μας ακούς;
Αν μας ακούς περίμενέ μας! Ερχόμαστε.
Θέλουμε όλα να τα καταλάβουμε, όλα να τα μάθουμε, όλα να τα δούμε, όλα να τα ζήσουμε.
Ψάχνουμε την πόρτα για έναν καινούριο κόσμο, για να μπορέσουμε εκεί μέσα να σκορπίσουμε εντελώς.

Μας ακούς εσύ που περιμένεις; Μας ακούς;
Αν μας ακούς θυμήσου ότι δεν είσαι μόνος σου. Ποτέ.
Είμαστε πραγματικά πολλοί που είμαστε λίγο στραβοί και λίγο περίεργοι.
Και μες στο μυαλό μας μια θύελλα.
Όπως οι μυστηριώδεις ηττημένοι με τη μεγάλη καρδιά.

Πρέπει να βαρέσουμε το συναγερμό, να ξαναβρεθούμε, να ανταμώσουμε.
Να αγκαλιαστούμε, να ακουμπήσουν χιλιάδες χέρια σε χιλιάδες ώμους.
Να επαναλάβουμε ακόμα μια φορά ότι η ανία είναι έγκλημα.
Ότι η ζωή είναι ένα θρύψαλο στον αιώνιο χρόνο. Μια πικάντικη κόκκινη πιπεριά.

Άντε γαμήσου Θύελλα. Άντε γαμήσου Θύελλα.
Τελειώσαν αυτά.








Σάββατο 1 Νοεμβρίου 2014

Συνοικία το όνειρο


Αθήνα, αρχές δεκαετίας του ’60. Μικρά κι ανήλιαγα στενά. Και σπίτια χαμηλά. Εργοστάσια κλειστά και ρημαγμένα. Παραγκούπολη. Μια λεωφόρο πιο δίπλα, ένας άλλος κόσμος.

4 άνθρωποι στα όρια τους. Ο Ρίκος, ο Νεκροφόρας, η Στεφανία και ο Ασημάκης. Ο Ρίκος ονειρεύεται τα λεφτά, η Στεφανία τα λούσα και τα ταξίδια, ο Νεκροφόρας θέλει να πιάσει την καλή για να πάψει η μουρμούρα της γυναίκας και της πεθεράς και ο Ασημάκης προσπαθεί να αγοράσει ένα οικόπεδο για τη γυναίκα του, για να βλέπει ήλιο.

Μα η φτώχεια κι η μιζέρια σπρώχνουν σε περίεργα μονοπάτια. Μέχρι που θα φτάσουν οι ήρωες για να ξεφύγουν από την παράγκα και να περάσουν στην άλλη πλευρά της πόλης;

Η «συνοικία το όνειρο» είναι η πρώτη σκηνοθετική απόπειρα του Αλέκου Αλεξανδράκη και μια από τις πρώτες νεορεαλιστικές ελληνικές ταινίες. Στο σενάριο συμμετέχει ο Τάσος Λειβαδίτης. Φωτογραφία μιας άλλης εποχής, εκπληκτική μουσική του Μίκη Θεοδωράκη, συγκλονιστικές ερμηνείες και υπέροχα αληθινοί χαρακτήρες: λαϊκοί, μικροί κι αδύναμοι, έτοιμοι να υποκύψουν στον πειρασμό λόγω της ανάγκης.

Που κάθε βράδυ χάνουν το κουράγιο τους και κάθε πρωί το ξαναβρίσκουν για να μπορέσουν να συνεχίσουν.

Που αυτοκτονούν όταν νιώθουν ότι δεν τους έχει μείνει αξιοπρέπεια.

Που φωνάζουν και μαλώνουν συνέχεια μεταξύ τους κι όμως τη δύσκολη ώρα αγκαλιάζονται όλοι μαζί και προσπαθούν ξανά. Και μόνο τότε θυμούνται να δείξουν την αγάπη τους ο ένας στον άλλο.

Αχ. Ψεύτη κι άδικε ντουνιά. Είσαι μικρός και δε χωράς τον αναστεναγμό τους.