Ανασκουπίζοντας το 2014

Οι τελευταίες μέρες του έτους προσφέρονται για τον απολογισμό, την ανακεφαλαίωση των βημάτων, τη συνειδητοποίηση και την υπόσχεση για βελτίωση, την προετοιμασία του επόμενου βήματος, την ελπίδα της νέας, καλύτερης χρονιάς.

Σκαλίζοντας το ημερολόγιο της ανθρωπότητας, οι περισσότερες αναμνήσεις της συλλογικής μνήμης έχουν μάλλον θλιβερή χροιά. Έμπολα, Ουκρανία, 2 αεροσκάφη των Μαλαισιανών αερογραμμών έσβησαν από τα ραντάρ – για το ένα το μυστήριο δεν έχει λυθεί ακόμα, το δεύτερο απ’ ότι φαίνεται καταρρίφθηκε. Στην Παλαιστίνη, χωρίς καμία ντροπή, οι Ισραηλινοί βομβάρδισαν κτίρια που φιλοξενούνταν άμαχοι. Στις Ηνωμένες Πολιτείες οι μπάτσοι απέδειξαν ότι η σκληρότητά τους είναι ίδια worldwide δολοφονώντας στο Ferguson τον δεκαοχτάχρονο Michael Brown: η πόλη κάηκε από οργισμένους διαδηλωτές, που όλως παραδόξως δεν χαρακτηρίστηκαν αναρχικοί από τα εκεί ΜΜΕ, γιατί προφανώς οι φυλετικές διαφορές βόλευαν καλύτερα την υπόθεση. Τέλος, εκατομμύρια δαπανήθηκαν στη Βραζιλία για το παγκόσμιο κύπελλο, για να δούμε τη Γερμανία να κερδίζει και στη μπάλα εκτός απ’ την πολιτική, ενώ λίγα μέτρα μακριά απ’ τα λουξ γήπεδα βραζιλιάνοι πολίτες στοιβάζονται σε φαβέλες.

Η ελληνική πραγματικότητα δεν ήταν ιδιαίτερα πιο ευχάριστη. Στα απλά, συνηθισμένα, καθημερινά των τελευταίων 4 ετών, η ανεργία συνεχίζει μόνο να μεγαλώνει, έχει φτάσει ήδη το ¼ του ενεργού πληθυσμού και δεν δείχνει καμία πρόθεση να κοντύνει. Επίσης, όλο και περισσότεροι είναι αυτοί που αποφασίζουν να μεταναστεύσουν, αποστραγγίζοντας τις ελάχιστες ευκαιρίες για ανάκαμψη τα επόμενα χρόνια, καθώς το εγκεφαλικό απόθεμα τις χώρας πάει γι’ άλλες πολιτείες. Για την ασφάλειά μας πάντα, ετοιμάζονται φυλακές τύπου Γ, ενώ στη χώρα του Ξένιου Δία μετανάστες κάνουν απεργία πείνας στο στρατόπεδο συγκέντρωσης της Αμυγδαλέζας και δεν βρέθηκε ένας υπεύθυνος να πεθάνει από ντροπή για τούτη την κατάντια. Ποιος έχασε την ντροπή όμως για να τη βρουν αυτοί, όταν ο απερχόμενος υπουργός Δημόσιας Τάξης, Νίκος Δένδιας, χαριεντιζόταν κρατώντας μια αίτηση ασύλου - σαν αυτή που δεν θέλουν να δώσουν στους πρόσφυγες που θαλασσοπνίγονται για να γλιτώσουν από τον πόλεμο και βρίσκονται στην Ελλάδα κυνηγημένοι από τη ΧΑ ή να δουλεύουν σαν σκλάβοι στη Μανωλάδα με την απειλή της καραμπίνας για όποιον τολμήσει να διεκδικήσει χρήματα ως αμοιβή. 

Το εθνικό καράβι γέρνει όλο και πιο δεξιά: κόντραρε χωρίς έλεος έναν αναρχικό απεργό πείνας (αλλά ευτυχώς δεν του βγήκε, τα αντανακλαστικά αλληλεγγύης δεν σάπισαν ακόμα), ενώ ξεσκόνισε την πλατεία συντάγματος από τους διαμαρτυρόμενους Σύρους πρόσφυγες γιατί του χαλούσαν τη Χριστουγεννιάτικη αισθητική. Η μόνη ίσως καλή είδηση της χρονιάς, η τεράστια αρχαιολογική ανακάλυψη της Αμφίπολης, ξεφτιλίστηκε με την ελεεινή εκμετάλλευση που υπέστη στα πλαίσια της πολιτικής προπαγάνδας.

Στα τέλη του Δεκέμβρη, εκεί που η αισιοδοξία για την καινούρια αρχή επισκέπτεται όλους τους συνηθισμένους ανθρώπους, συνέβησαν 2 γεγονότα.

Το ένα, είναι η ιστορία που όλοι γνωρίζετε. Η κυβέρνηση Σαμαρά έπεσε. Ένα συμβολικό τέλος και ένα χρονικό τέλος συμβαδίζουν, το «άγνωστο» ανοίγεται μπροστά, προκαλώντας οράματα γεμάτα προσδοκίες ή φόβο, ανάλογα με το background και τις επιλογές του καθενός. Όπως και να ‘χει, το καινούριο είναι μόλις 26 μέρες μακριά.

Το άλλο γεγονός όμως, είναι μια δική μου ιστορία. Και διαλέγω να κλείσω τη χρονιά με την αφήγησή της, γιατί ήταν μια μικρή προσωπική νίκη. Απέναντι σε έναν ανέντιμο εργοδότη, κατάφερα να κερδίσω τα εργασιακά μου δικαιώματα, τουτέστιν, τους μισθούς, τα ένσημά μου, καθώς και όλα τα δώρα και επιδόματα που δικαιούμαι από τον νόμο.

Ένα μικρό βήμα για την ανθρωπότητα, ένα τεράστιο βήμα για μένα.

Έμαθα πολλά αυτή τη χρονιά.

Να μην εμπιστεύομαι τους άλλους (στα όρια της ευγενούς αφέλειας) γιατί δεν σκέφτονται και δεν φέρονται όλοι όπως εγώ.

Όμως και να μη φοβάμαι. Να διεκδικώ το δίκαιο. Το δικό μου αλλά και να στηρίζω τη φωνή όσων παλεύουν για την δικαιοσύνη.

Να βάζω την υγεία μου πάνω από το άγχος.

Να ζητάω βοήθεια όταν τη χρειάζομαι. Πάντα υπάρχει κάποιος που ξέρει κάτι παραπάνω από μας. Δεν χρειάζεται να τα ξέρουμε όλα.

Να χαμογελάω και να μη χάσω την πίστη μου στους ανθρώπους. Για όσους σκάρτους γνωρίζουμε, άλλους τόσους καλούς συναντάμε.

2014 αναμνήσεις. Κακές ή καλές, είναι τα εφόδια της εμπειρίας μας τη χρονιά που πέρασε. Ας μπούνε κι αυτές στη βαλίτσα μας. Επόμενη στάση, 2015.

Καλή χρονιά σε όλους! 

Με πληροφορίες από the press project, infowar, wikipedia.org
Η φωτογραφία στην κορυφή είναι του Massimo Sestini για τον guardian, του Δένδια από το infowar, και του Σαμαρά από το tpp (SOOC ./ Nick Paleologos, Menelaos Myrillas, Nikos Libertas)

Ένας χρόνος Arts and Crafts

Πάει κιόλας ένας χρόνος!

Στις 16 Δεκεμβρίου 2013, εμφανίστηκε πρώτη φορά στον διαδικτυακό «αέρα» το www.artsandcrafts.gr. Όπως λέει και το όνομά του, το project και οι εμπνευστές του, αποφάσισαν να ασχοληθούν με όλα τα όμορφα κομψοτεχνήματα που μπορεί να φτιάξει κάποιος με τα χεράκια του!

Η τέχνη και η χειροποίητη δημιουργία είναι από τους κλάδους που νιώθουν πρώτοι τα χτυπήματα της κρίσης, καθώς λανθασμένα θεωρούνται «πολυτέλεια». Ωστόσο, είναι απαραίτητες, περισσότερο από ποτέ, δίνοντας όμορφες νότες στην καθημερινότητα και μια διέξοδο για την ενεργητικότητα και τη δημιουργικότητα του ανθρώπου.

Το www.artsandcrafts.gr λοιπόν, ήρθε για να κερδίσει τον δικό του χώρο και να παίξει τον δικό του ρόλο στην επικοινωνία του χειροποίητου. Με μια ομάδα με νέους, γεμάτους μεράκι επαγγελματίες, έχει αναλάβει τη στοχευμένη διαδικτυακή προβολή διάφορων καλλιτεχνικών δημιουργιών.

Η δημιουργικότητα φυσικά δεν περιορίζεται σε αυτά που συμβατικά ονομάζουμε «τέχνη». Αντίθετα, υπάρχει σε ότι βασίζεται σε μια φρέσκια ιδέα και φτιάχνεται με μεράκι και προσωπικό κόπο και χρόνο. Η αξία του χειροποίητου άλλωστε, είναι να δίνει μια νέα μορφή ακόμα και σε καθημερινά αντικείμενα και να τους δίνει τον όμορφο αέρα του έργου τέχνης!

Αναζητείστε και βρείτε την τέχνη παντού γύρω σας! Το www.artsandcrafts.gr σας προτείνει υπέροχες δημιουργίες σε χειροποίητα κοσμήματα, ενδύματα, υποδήματα, έπιπλα, οικοτεχνίες, διακοσμητικά στοιχεία, πίνακες ζωγραφικής και πολλά ακόμα!

Το www.artsandcrafts.gr αποτελεί ένα δίαυλο επικοινωνίας ανάμεσα στους καλλιτέχνες και τις δημιουργίες τους με το ενδιαφερόμενο κοινό. Με τη βοήθεια της δυναμικής του διαδικτύου και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, καταφέρνει και προσεγγίζει καθημερινά και με άμεσο τρόπο περισσότερους από 12000 χρήστες. Ακόμα, κατά καιρούς διοργανώνει και στελεχώνει εκθέσεις και bazaar χειροποίητης δημιουργίας με άποψη και στυλ, ενώ συμμετέχει σε μεγάλες εκδηλώσεις τέχνης και DIY events σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.

Το www.artsandcrafts.gr πιστεύει ότι όλοι μπορεί να κρύβουν έναν καλλιτέχνη μέσα τους! Έτσι, στη σελίδα του μπορείτε να βρείτε δημιουργούς ερασιτέχνες και επαγγελματίες. Όλοι εξασφαλίζουν την προβολή που χρειάζονται, είτε για ένα δυναμικό ξεκίνημα είτε για μια προσεγμένη συνεργασία.  

Ο χρόνος έχει ακόμα μεγαλύτερη αξία όταν κάποιος μαθαίνει από την εμπειρία του, γίνεται καλύτερος και προχωρά μπροστά και η ομάδα του  www.artsandcrafts.gr επιλέγει να κινηθεί προς αυτή την κατεύθυνση. Το site εμπλουτίζεται με άρθρα από διακεκριμένους καλλιτέχνες, συγγραφείς, αρχιτέκτονες και επαγγελματίες του χειροποίητου. Σκοπός, να γίνει ακόμα πιο ενδιαφέρον για τον αναγνώστη, αλλά και να εμπνεύσει παλιούς και νέους επισκέπτες να ασχοληθούν με τη χειροποίητη δημιουργία.

Χρόνια καλά και δημιουργικά λοιπόν!

Σήμερα είναι μια καλή μέρα

Βαθιά ανάσα.

Χαμένοι αγώνες είναι μόνο αυτοί που δεν δόθηκαν.

Με μόνο όπλο και μόνη ασπίδα ένα κορμί.

Βαθιά ανάσα.

Κέρδισε. Όχι μόνο για τον ίδιο, αλλά για όλους, όσοι βρίσκονται σε ένα κελί.

Βαθιά ανάσα.

Κάθε φορά που κερδίζει ένας δίκαιος σκοπός, κερδίζουμε όλοι.

Βαθιά ανάσα.

Ανακούφιση.

Δεν σαπίσαμε ακόμα όλοι.

Τσιτώθηκαν τα σκουριασμένα μας αντανακλαστικά.

Βαθιά ανάσα.

Δυνατό, αμήχανο γέλιο.

Ένας αναρχικός τρόλαρε ομόφωνα το αστικό μας σύστημα.

Βαθιά ανάσα.

Ξεσκέπασμα. Αδίστακτων κυβερνητικών και δήθεν απολιτίκ προοδευτικών.

 Δεν θα ξεχάσω. Δεν πρέπει να ξεχάσω.

Βαθιά ανάσα.

Όταν είμαστε πολλοί κι ενωμένοι όλα γίνονται. Και δεν είναι αναρχικοί όλοι αυτοί που βγήκαν στον δρόμο.

Βαθιά ανάσα.

Για την αλληλεγγύη. Χωρίς αστερίσκους και «ναι μεν, αλλά». Ακόμη κι αν δεν συμφωνούμε ή δεν καταλαβαίνουμε.

Βαθιά ανάσα.

Παίρνουμε θέση. Θέλουμε μια καλύτερη κοινωνία. Θυμόμαστε ότι είμαστε άνθρωποι. Κάνουμε ένα βήμα προς την ουτοπία.

Βαθιά ανάσα.

Σήμερα είναι μια καλή μέρα.

10/12/2014. Μετά από 31 μέρες, ο Νίκος Ρωμανός σταμάτησε την απεργία πείνας. Με τροπολογία που πέρασε ομόφωνα από τη βουλή, δικαιώθηκε το αίτημά του για τη φοίτηση των κρατουμένων. 

Μάντεψε ποιος

Πάμε τώρα όλοι να παίξουμε μαζί μάντεψε ποιος

Ό,τι φαίνομαι δεν είμαι, γίνηκε άλλος ο εαυτός

Είμαι νέος, είμαι ωραίος, πούστης, φλώρος κι αδερφή

Κωλοπαίδι της Εκάλης, των πλουσίων το παιδί.

Αλήτης κλέφτης και πρεζάκιας, γνήσιος βουτυρομπεμπές

Ό,τι πρέπει να με κρίνει κάθε κώλος και σκεμπές.

Στα καλύτερα σχολεία με δασκάλους φοβερούς

Πίπες, κόκες στα θρανία γιους της κρέμας της Αθήνας όλους φίλους κολλητούς.

Ξεδιπλώνεται μπροστά μου μέλλον πλούσιο λαμπρό

Τις ανέσεις του μπαμπά μου στη σειρά μου να χαρώ.

Σκάφη, αμάξια και μουνάκια περιμένουν ν’ ανεβώ

Ο Τατσόπουλος ο νέος σίγουρα πως θα γενώ.

Μια ζωή, όλη μπροστά μου, βουτηγμένη στη χλιδή

Μα η ψυχή μου σκλαβωμένη, είναι κρατική εντολή.

Τότε γνώρισα ένα φίλο, έπειτα έγινε αδερφός

Μες στην πιτσιρικαρία, γόνος του ευρώ κι αυτός.

Τ’ όνομά του δε σε νοιάζει κι ας μιλάνε και γι’ αυτόν

Τώρα ζει στη ‘λευθερία, μόνιμος κάτοικος των ουρανών.

Μου μιλούσε για ιδέα, αξίες, ήθη, ιδανικά

Ό,τι ζήσουμε στον κόσμο, δανεικά κι αγύριστα.

Κάναμε πολλές κουβέντες, όλες γύρω απ’ τη ζωή

Για μια νέα κοινωνία δίχως φόβο και χασπί.

Μα δεν έχει σημασία το τι λέγαμε μαζί

Αφού κανείς ποτέ δεν ξέρει πως τα φέρνει η ζωή.

Ένα Σάββατο το βράδυ πετυχαίνουμε μαζί

Τον πούστη τον κακό τον λύκο σε μια γουρουνιού στολή.

Και αστράφτει και βροντάει, άντε γεια σου εφηβεία

Έτσι είναι άμα έχεις ενός γουρουνιού παιδεία.

Η συνέχεια γνωστή, δεν χρειάζεται να ξέρεις

Μόνο αν είσαι σαν κι εμάς, ίσως τότε να υποφέρεις.

Ύστερα βρήκα κι άλλους δύο, πέντε, δέκα, εκατό

Ήταν τέλεια ευκαιρία γι’ αυτά που ήθελα να πω.

Μου μιλούσαν για έναν κόσμο απαλλαγμένο απ’ τον ζυγό

Δίχως έθνη και θρησκεία, δίχως μίσος ταξικό.

Άνθρωποι ολοκληρωμένοι σε καρδιά και σε μυαλό

Άνθρωποι μωρέ μαλάκα, πώς αλλιώς να σου το πω.

Όμως έπρεπαν θυσίες για τον κόσμο μας αυτό

Με κεφάλαιο, σύστημα και κράτος έπρεπε να συγκρουστώ.

Στην αρχή είχα λακίσει πρέπει να παραδεχτώ

Κι έτσι βγήκαμε για τσάρκα μ’ έναν άλλο αδερφό.

Πήραμε καφέ απ’ έξω και κινήσαμε γι’ αλλού

Κέντρο, αγορά, βιτρίνες, όλα οργασμοί του νου.

Είδα κόσμο να γελάει, έτσι μόνος στα τρελά

Είδα να παρακαλάνε για μία μόνο μπουκιά.

Είδα γύφτους και πρεζάκια, μαύρες πόρνες στις εφτά

Είδα γέρους να πεθαίνουν μέσα σε χαρτόκουτα.

Άλλοι ψάχναν αμβροσία μες σε κάδους σκουπιδιών

Κι άλλοι δέρνανε παιδάκια στην πλατεία Εξαρχείων.

Ξάφνου μάτωσε η ψυχή μου, γύρισα στον αδερφό

Δεν παλεύεται ρε φίλε, πώς διορθώνεται αυτό;

Γάμησέ τα ρε μαλάκα, μου αποκρίθηκε αυτός

Ξέχνα πια μίρλα και κλάψα, ο κόσμος είναι άρρωστος.

Τα μυαλά μας λοιπόν πήραν πολλές ανάποδες στροφές

Σπρέυ, γκράφιτι και πράξεις αντιεξουσιαστικές.

Πέρασαν έτσι τα χρόνια, πέντε ν’ ακριβολογώ

Λέγανε πως είχα πάθει τραύμα προεφηβικό.

Μα είναι άδικη κατάρα για τον κάθε αγωνιστή

Μοναχός του να παλεύει για μια δίκαιη ζωή.

Μίσος, έχθρα και μανία για τον λύκο τον κακό

Με ‘βγαλαν στην μπανανία απ’ τον δρόμο τον σωστό

…για εσένα βλάκα…

Σαν κωλόπαιδο λοιπόν, νόθο της δημοκρατίας

Με άλλους τρεις καλούς συντρόφους μάχομαι της εξουσίας.

Είναι πρόστυχο για σένα και εμπεριέχει δόλο

Να δαγκώνουμε το χέρι που σου έχουν μες στον κώλο.

Είχα πλέον μεγαλώσει, όμως πού να φανταστώ

Πως οι δρόμοι μας θα σμίγαν με τον λύκο τον κακό.

Βγήκε, μίλησε κι ο Δένδιας, είπε για εικαστικά

Ότι για καλλωπισμό προσώπου, αρμόδια είναι γούρουνα.

Αραχτός σε μία κλίνη τα θυμάμαι όλα αυτά

Γεγονότα που μας κάνουν για εσάς καθάρματα.

Είναι κάθαρμα να είσαι σήμερα αντιδραστικός

Πρέπει πρόβατο να μείνεις, ψηφοφόρος τους σωστός.

Μια Ελλάδα διχασμένη, δύο εχθρικά πεδία

Απ’ τη μία οι γιακάδες, κι απ’ την άλλη αναρχία.

Για πάρτη μου περίπατοι σε πάρκα και πλατείες

Καλά κρασιά σας εύχομαι, αυτά είναι μαλακίες.

Καιρός να το τελειώνουμε, αδερφέ μου, το παιχνίδι

Κάποιοι ίσως να νιώσανε, για άλλους θα ‘μαι αρχίδι.

Ελπίδα πια δεν μου ‘μεινε, μα ούτε υπάρχει φόβος

Αθώε φίλε μου έρχομαι, εκεί δεν θα σαι μόνος.

Είμαι Έλλην, είμαι ξένος, είμαι Σύριος κι Αλβανός

1.3.1.2. είμαι ο Νίκος Ρωμανός

Είμαι ο Αλέξης, είμαι ο Φύσσας

Είμαι εγώ, εσύ κι αυτός

Venceremos αδερφέ μου, ίδιος είναι ο εχθρός.

* Το κείμενο έστειλε ο Γ.Β.

                                                                  

Τι να σημαίνει η υπογραφή τους για το κωλοκράτος;

«τι να σήμαινε άραγε για το κωλοκράτος τους η υπογραφή μας, ποτέ δεν μπόρεσα να το καταλάβω… Να σε βασανίζουν για να μαρτυρήσεις κάτι, έχει τουλάχιστον μια λογική. Κάτι φοβούνται, από κάπου θέλουν να προστατευτούν. Αλλά τόση σκληρότητα για τις υπογραφές τριών παιδιών… Κι όμως, αυτό ήταν που μας κράτησε όρθιους. Η σκληρότητά τους, η απανθρωπιά τους μας έπειθε ότι αυτό που μας ζητούσαν και που αρνιόμασταν να τους δώσουμε ήταν κάτι πολύ σημαντικό.»

Μακάρι να υπήρχε η κοινωνία που δεν χρειάζεται τους νόμους. Γιατί οι πολίτες της έχουν ελεύθερα αποφασίσει ότι δεν θα πράξουν τίποτα που να ενοχλεί τον διπλανό τους ή το περιβάλλον κι ότι θα σέβονται τη ζωή, την ελευθερία, την αξιοπρέπεια.

Από τη στιγμή όμως που αυτό δεν γίνεται (θέλεις γιατί ο άνθρωπος είναι ζώο – με την καλή έννοια, θέλεις γιατί ο άνθρωπος είναι ζώο – με την κακή έννοια), η πολιτεία ορίζει νόμους 

και είναι υπεύθυνη για την τήρησή τους.

Έτσι λοιπόν, είναι αδιανόητο να μην τηρεί η ίδια τους νόμους της, να τους εφαρμόζει επιλεκτικά και να εξαντλεί εκδικητικά την αυστηρότητά της σε όσους θεωρεί «απειλή».

Όλοι εσείς οι «πατριώτες» που κορδώνεστε για τη μακριά κλωστή της υπερήφανης καταγωγής μας, που φτάνει στον Περικλή και τον Σωκράτη, πείτε μας, πού είναι η δημοκρατία και η ισονομία σας – βασικές αρχές της αρχαιοελληνικής πολιτείας;

Αναγνωρίζει ή δεν αναγνωρίζει ο νόμος το δικαίωμα για εκπαιδευτικές άδειες; Αυτή είναι η μια και μοναδική ερώτηση που οφείλει να απαντηθεί για την υπόθεση Ρωμανού. Όλα τα άλλα είναι τακτικές αυταρχικών καθεστώτων. Δεν δικάστηκε ούτε καταδικάστηκε για τις αναρχικές του πεποιθήσεις. Δικάστηκε και καταδικάστηκε για εγκλήματα του κοινού ποινικού κώδικα και τιμωρείται γι’ αυτά. Παράλληλα όμως έχει και τα ίδια δικαιώματα με όλους τους υπόλοιπους κρατούμενους. Δώστε τα. Θα μου πεις, τι προσδοκάς από ανθρωποφύλακες που στοιβάζουν 20 άτομα σε ένα κελί κι αφήνουν κρατούμενους να πεθαίνουν από φυματίωση το 2014 στα ελληνικά σωφρονιστικά ιδρύματα.

«Η πλάκα είναι πως εγκληματίες μας ανεβάζουν, εγκληματίες μας κατεβάζουν, ενώ αυτοί, το επίσημο και οργανωμένο κράτος, με τους νόμους, τα συντάγματα, τους παπάδες, τους θεούς τους, τους δασκάλους, τις προστασίες ανηλίκων και δε συμμαζεύεται, όλο ανθρωπιά είναι, απ’ τα μπατζάκια τους τρέχει, που λένε. Τέλος, χέσ’ τους, δε βγαίνει τίποτα.»

Ω, Κράτος, επιθυμείς να σωφρονίσεις ή να εκδικηθείς τον κρατούμενό σου; Η μόνη ελπίδα να μη χρειάζονται πια φυλακές είναι τα σχολεία. Κι εσύ στερείς από τον Ρωμανό και τον κάθε Ρωμανό την (αστική έστω) μόρφωση που δικαιούται δια του δικού σου νόμου; Τελικά τι πολίτες προσδοκάς; Και τι ακριβώς επιδιώκεις με αυτή τη σκληρότητα; Με ποιον τρόπο ωφελεί την εικόνα σου;

Απορείς γιατί ο Ρωμανός έχει τόσο μίσος μέσα του και γιατί επέλεξε τον δρόμο της βίας. Γιατί μόνο αυτόν γνώρισε από σένα. Στα 16 του ένα όργανό σου, ένας μισάνθρωπος μπάτσος δολοφόνησε τον φίλο του. Στα 18 του συνελήφθη κι έφαγε της χρονιάς του, ενώ στη συνέχεια η φωτογραφία του υπέστη κάκιστο φώτοσοπ για να μην καταλάβει ο νοικοκυραίος το έργο των οργάνων της τάξης. Κι εξακολουθείς να του φέρεσαι βίαια, ακόμα και τώρα που πληρώνει τις επιλογές του με την ελευθερία του. Πού πήγαν τα «καταδικάζουμε τη βία απ’ όπου κι αν προέρχεται»; Γιατί δεν καταδικάζεις τώρα τη δική σου κρατική βία;

«τα πάντα σκοπεύουν στο πώς θα σ’ αιφνιδιάσουν, πώς θα σε συντρίψουν.»

Κάποιες καρδιές, δεν αντέχουν το βάρος και την ασχήμια αυτού του κόσμου. Και προσπαθούν με όλες τους τις δυνάμεις να τον αλλάξουν. Και μένουν πιστοί στις ιδέες τους ως το τέλος. Και μπορεί όλο αυτό να είναι μια ουτοπία, όμως η ουτοπία μας φέρνει πάντα ένα βήμα πιο κοντά στον ορίζοντα.

Ο Νίκος Ρωμανός νίκησε ήδη. Γιατί ξεπέρασε ήδη το κλουβί του ανθρώπινου σώματος, γιατί δεν φοβάται τον ίδιο του το θάνατο, γιατί είναι ελεύθερος.

Από τα τσακίδια που μας έχει στείλει προκαταβολικά τους αλληλέγγυους του καναπέ και των περιστασιακών δρόμων, του εύχομαι καλό αγώνα, μέχρι τη νίκη για την οποία παλεύει. Και μακάρι κάποτε να καταλαγιάσει κι η οργή του.

*Το κείμενο αυτό γράφτηκε ανήμερα της δεύτερης απόρριψης του αιτήματος του Ρωμανού για τη φοίτησή του. Κατά σύμπτωση, αυτές τις μέρες διάβαζα τη συγκλονιστική αφήγηση του Χρόνη Μίσσιου για τα χρόνια και τα βασανιστήρια στις φυλακές της εξορίας του, απ’ όπου προέρχονται και τα αποσπάσματα στα εισαγωγικά. (Χρόνης Μίσσιος…καλά εσύ σκοτώθηκες νωρίς, γράμματα, 1985)

Αυτές οι υπέροχες, αμετάφραστες λέξεις

Είμαι σίγουρη, πως όταν είσαστε στο σχολείο, όλο και κάποιος καθηγητής θα σας είχε μιλήσει κι εσάς, φουσκωμένος από εθνική υπερηφάνεια, για την περίφημη επιστολή του Ξενοφώντα Ζολώτα εκφωνημένη στα αγγλικά μεν, τίγκα στις ελληνικές λέξεις δε.

Επίσης, βλέποντας House και Grey’s Anatomy, κάτι θα πήρε και το αφτάκι σας από την ιατρική ορολογία, στην οποία βρίσκουμε πληθώρα πραγματικά αρχαιοελληνικών λέξεων. Ωστόσο, το πλήθος των ελληνικών λέξεων στις επιστήμες δείχνει μόνο 2 πράγματα: την παλαιότητα της γλώσσας και την ενασχόληση των πρώτων ελληνικά ομιλούντων με τις επιστήμες. Δεν αποδεικνύει καμιά γλωσσική ανωτερότητα.

Στον επόμενο τόνο, ίσως να θυμάστε και τον Ομπάμα να προσπαθεί να εξηγήσει τη λέξη «φιλότιμο» και να την προφέρει με άπταιστη αμερικανική προφορά, κάνοντας κάθε παρουσιαστή δελτίου ειδήσεων της ελληνικής τηλεόρασης να δακρύζει από συγκίνηση. (Μπορείτε να δείτε το βίντεο εδώ, στο 02.45, εκτός αν θέλετε να το δείτε από την αρχή και να θυμηθείτε τον – που να χάθηκε αυτή η ψυχή – Γιωργάκη Παπανδρέου).

Σας έτυχε ποτέ κανένας «πατριώτης» που να πετάει μπαρούφες για τα λήμματα της ελληνικής που υποτίθεται ότι είναι η πλουσιότερη γλώσσα στον κόσμο (2 εκατομμύρια και καλά…) ή το επιχείρημα ότι μόνο η δική μας γλώσσα έχει έννοιες που δε μεταφράζονται;

Ήρθε η ώρα να τους ρίξουμε από τα σύννεφα! Κι όμως, πολλές είναι οι γλώσσες που έχουν όρους και έννοιες που δε μεταφράζονται! Νέοι από την Ελλάδα και την υπόλοιπη Ευρώπη, διαβάσαμε στο pontiki.gr ανέλαβαν σε πρόσφατο πρόγραμμα να εξηγήσουν ο ένας στον άλλον τις αμετάφραστες λέξεις της γλώσσας τους και να συντάξουν ένα σχετικό εγχειρίδιο.

Ναι το παλικάρι, το ξεροσφύρι, το κελεπούρι, το φιλότιμο, όντως δε μεταφράζονται και δεν υπάρχουν σε άλλες γλώσσες. Όμως γιατί κανένας φαντασμένος ελληναράς δεν αναφέρει ποτέ δίπλα σ’ αυτές και τη saudade, που είναι η πορτογαλική λέξη για μια βαθύτατη νοσταλγία, πίκρα και μελαγχολία για κάτι ή κάποιον που έχει χαθεί παντοτινά; Και γιατί δεν εντυπωσιάζονται με το γαλλικό ρήμα serpanter που σημαίνει ότι ο δρόμος έχει τόσες στροφές σαν ένα φίδι;

Ναι μπορεί να είναι αστείο (είναι όντως) που στα γαλλικά λένε ακόμα 4χ20 για να πούνε 80 και δεν υπάρχει λέξη που να σημαίνει «φτηνός», πρέπει να πεις «όχι-ακριβός». Ωστόσο, το ίδιο αστείο ίσως φαίνεται στους Γάλλους το γεγονός ότι χρησιμοποιούμε ακόμα άρθρα, πτώσεις και 3 γένη, όσο αστείο φαίνεται στους Ιταλούς το γεγονός ότι γράφουμε λέξεις με δυο σύμφωνα (δυο λάμδα, δυο μι κλπ) ωστόσο η προφορά της λέξης δεν αλλάζει.

Η γραπτή γλώσσα εφευρέθηκε για να υποστηρίξει την προφορική, η οποία αποτελούσε (και συνεχίζει ως σήμερα να αποτελεί) τον τρόπο επικοινωνίας των ανθρώπων. Εξελίσσεται δίπλα-δίπλα με το ανθρώπινο είδος. Απλοποιείται ή δυσκολεύει, ανάλογα με τις ανάγκες των ομιλούντων. Στο βορρά για παράδειγμα, λόγω κρύου, οι άνθρωποι άνοιγαν ελάχιστα το στόμα τους και γι’ αυτό έχουν οι γλώσσες τους τόσα πολλά σύμφωνα και «κλειστή» προφορά. Στο νότο αντίθετα, ήλιος κι έξω καρδιά, γι’ αυτό κι είμαστε όλοι φωνακλάδες κι ανοίγουμε άφοβα το στόμα όταν μιλάμε. Και ας αφήσουν την ανωτερότητα κατά μέρος: μόνο στις φυλές της Αφρικής οι άνθρωποι παράγουν όλους τους δυνατούς ήχους από το στόμα τους· εμείς οι «εξελιγμένοι» τελικά αξιοποιούμε τα όργανά μας (γλώσσα, δόντια και οστά) κατά ελάχιστο ποσοστό.

Τι θέλω να πω με όλο αυτό το γλωσσικό παραλήρημα… Πως η κάθε γλώσσα έχει τη δική της ομορφιά και ιδιομορφία και είναι πέρα για πέρα ανόητο να προσπαθούν κάποιοι να συγκρίνουν γλώσσες και να βρουν ποια είναι η καλύτερη. Να αγαπάμε και να μαθαίνουμε καλά όσες γλώσσες έχουμε την ευκαιρία να γνωρίσουμε. Γιατί μόνο κερδισμένοι βγαίνουμε απ’ αυτό: εκφραζόμαστε σωστά και προχωράμε ένα βήμα πιο μπροστά την επικοινωνία μας.

ΥΓ. Αφιερωμένο σε όλους τους φιλολόγους και τις φιλολογίνες που συχνά-πυκνά παλεύουνε με δράκους!

first published at RouaMat.com, 08/05/2014

Το ημερολόγιο μιας χρεοκοπημένης χώρας: η απαγορευμένη λέξη από Χ

Χρεοκοπία: παράνομη ή γενικά σκόπιμη πτώχευση (Λεξικό Τριανταφυλλίδη)

Έκτακτο παράρτημα: η Αργεντινή (ξανά) πτώχευσε.

Καμία έκπληξη για την ελεεινή και τρισάθλια αθάνατη ελληνική συμπεριφορά: να ψοφήσει η κατσίκα του γείτονα. Ωμός και ξεκάθαρος πλέον ο κανιβαλισμός. Σχεδόν τους έβλεπες να τρίβουν τα χέρια τους από ευχαρίστηση. Βουλευτές της ΝΔ και δημοσιοκάφροι σχεδόν πανηγύριζαν για τα χτεσινά γεγονότα και έσπευσαν να ανασύρουν τις δηλώσεις του Τσίπρα: «η Αργεντινή αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση».

Σίγουρα τα φίλτρα είναι πιο απαραίτητα από ποτέ, ακριβώς γιατί ο οποιοσδήποτε πανεύκολα μπορεί να ανασύρει από τη λήθη τις όποιες δηλώσεις.

Επιλεκτικός ωστόσο ο οίστρος σε σχέση με τις παρελθοντικές δηλώσεις. Γιατί κανείς δεν έσπευσε να υπενθυμίσει με τον ίδιο ζήλο στον κοσμάκη τις στιβαρές δηλώσεις Σαμαρά –όντας ακόμη αντιπολίτευση – , ότι δε θα υπογράψει νέο μνημόνιο; ‘Η τον ανεκδιήγητο Βενιζέλο να απαντάει ότι δεν είμαστε σε λίστα κινδύνου για χρεοκοπία, αλλά σε status selective default (όχι Γιάννης, Γιαννάκης…);

Μπουχτίσαμε απειλές ότι θα γίνουμε Αργεντινή: τα ΑΤΜ θα έχουν όριο 250€ το μήνα, τα ράφια των σούπερ μάρκετ θα αδειάσουν και θα έχει ουρές στα φαρμακεία λόγω τρομακτικών ελλείψεων. Έχετε δίκιο. Γιατί εδώ, με βασικούς μισθούς των 500€, μπορούμε να τραβάμε πολλά περισσότερα από το λογαριασμό μας, ευτυχώς που δεν υπάρχει το όριο. Κι ευτυχώς τα ράφια είναι παντού γεμάτα, μόνο η τσέπη μας είναι άδεια. Κλαπ κλαπ, σας ευχαριστούμε σωτήρες μας.

Η Αργεντινή χρωστάει 1.5 δις και ισχυρίζεται ότι δεν μπορεί να το αποπληρώσει. Εμείς χρωστάμε ένα αστρονομικό ποσό, που ξεπέρασε το 120% του ΑΕΠ μας και διαβεβαιώνουμε ότι θα το αποπληρώσουμε. Οι σουρεαλιστές σηκώνουν τα χέρια ψηλά.

Στο χωριό μου λένε «δεν υπάρχει δεν μπορώ, υπάρχει δε θέλω». Μήπως η Αργεντινή απλώς δε θέλει να υποκύψει στα παιχνίδια των διεθνών οίκων αξιολόγησης; Μήπως πρόκειται για παιχνίδι δύναμης και εξουσίας και των δυο πλευρών; Γιατί μην ακούτε τι λένε για το χαμένο, είναι ο νικητής που τα κερδίζει όλα…

Για μένα το λάθος της Αργεντινής δεν είναι ότι για δεύτερη φορά δήλωσε ότι δεν πρόκειται να πληρώσει το χρέος της. Για μένα το λάθος έγκειται στο ότι όλα τα χρόνια που προηγήθηκαν, εξακολούθησε να στηρίζεται στον καπιταλισμό και να προσδοκά τον εξανθρωπισμό του.

Δεν έχω πάει στην Αργεντινή και οι γνώσεις μου περιορίζονται στα ντοκιμαντέρ που έχω δει και στα άρθρα που έχω διαβάσει στον εγχώριο και αλλοδαπό τύπο. Ξέρω όμως 5 πράγματα για τη χώρα που ζω. Και ξέρω ότι για να παραμείνουμε στο ευρώ και να εξυπηρετήσουμε τα τεράστια ποσά του ελληνικού χρέους θυσιάσαμε πάρα πολλά. Μα πάρα πολλά. Η λέξη από Χ «λογοκρίθηκε» όσο λίγες την τελευταία τετραετία.

Όμως, πώς είναι δυνατόν να φοβόμαστε τη χρεοκοπία και όχι άλλα; Γιατί απλοί πολίτες, αστοί, μικρομεσαίοι, αγρότες, φοβούνται έναν οικονομικό όρο; Γιατί δε φοβούνται την ιδιωτικοποίηση; Συνειδητοποιούν ότι κοινωνικά αγαθά, όπως το νερό και το ρεύμα, γίνονται αντικείμενο πωλήσεων; Θα δεχτούμε έτσι απλά ότι ο διπλανός μας δε θα έχει φως και νερό γιατί δεν μπορεί πια να το πληρώσει; Το κράτος της Ελλάδας, που δεν είναι τριτοκοσμική χώρα, δέχεται ότι θα έχει πολίτες που θα ζούνε στο σκοτάδι και άπλυτοι, γιατί είναι από κατώτερη “κάστα”;

Κύριοι, σας έχω νέα: έχουμε ήδη χρεοκοπήσει, πολιτικά, κοινωνικά και ανθρωπιστικά. Εδώ και καιρό. Κι αυτό είναι χειρότερο από την οικονομική χρεοκοπία μιας Αργεντινής.

Έχουν χαθεί ακόμα και τα στοιχειώδη δικαιώματα σε αυτή τη χώρα. Διάλυση της παιδεία και της υγείας, τις οποίες οι πολίτες του κράτους έστησαν τόσα χρόνια με τους φόρους τους. Ο κοινωνικός ιστός έχει διαρρηχθεί εδώ και καιρό. Ή μάλλον, η κοινωνική συνοχή και η αλληλεγγύη ήταν ανέκαθεν ανύπαρκτες. Αν υπήρχαν, ίσως να μην είχαμε φτάσει εδώ που φτάσαμε…

Αν ο καπιταλισμός πνέει τα λοίσθια, φοβάμαι πως ο επιθανάτιος ρόγχος του μπορεί να πάρει δεκαετίες για να ακουστεί. Γιατί προς το παρόν έχει γαντζωθεί στον χρυσό του θρόνο και τα πόδια του κολυμπάνε στο αίμα.

Δεν ξέρω ποιος έχει δίκιο και ποιος άδικο τελικά. Θα το δείξει η ιστορία, κι όπως γνωρίζουμε, αργεί υπερβολικά να βγάλει οριστικό πόρισμα. Καλή τύχη στην Αργεντινή. Και σε μας, καλά ξεμπερδέματα.



ΥΓ. Η «κρίση» είναι η βολική δικαιολογία για πολλά; Έχουν και στην Αργεντινή Χρυσή Αυγή;


το παρόν άρθρο πρωτοδημοσιεύτηκε στο RouaMat.com, 01/08/2014, λίγες μέρες μετά τη δεύτερη "χρεοκοπία" της Αργεντινής

λίγες σκέψεις για τις εκλογές: εσύ πόσο καιρό θα δούλευες απλήρωτος;

Μερικές φορές, αρκεί η μετατόπιση μόνο ενός τόνου για να αλλάξει ολοκληρωτικά η σημασία: Δουλειά και Δουλεία.  Εργασία και σκλαβιά. Δυστυχώς τον τελευταίο καιρό, συμβαίνει όλο και συχνότερα να μπλέκονται στενά οι δύο όροι χωρίς κανένας να μετατοπίζει τον τόνο. Απλά κάποιοι μετατόπισαν (πριν από μας, για μας) τους όρους της αγοράς.

Ανήκω σε μια καμένη γενιά. Αυτή των 30 (συν, πλην) something, που ψάχνει να βρει τα εργασιακά της δικαιώματα και δε θυμάται πού τα έχει αφήσει. Η ανεργία έχει χτυπήσει ταβάνι, ένας τεράστιος αριθμός φίλων, αγαπημένων, γνωστών και άγνωστων συνομηλίκων έχει ήδη αποφασίσει να ζήσει και να δημιουργήσει σε άλλη γη σ’ άλλα μέρη. Κάποιοι ωστόσο μένουν εδώ, εν γνώσει τους, παλεύοντας και δημιουργώντας.

Εκλογικός πυρετός το ’14. Εκλογές ήρθαν, εκλογές φεύγουν, εκλογές ξανάρχονται. Η ΝΔ βάλθηκε να μας πείσει ότι αχνοφαίνεται το φως στην άκρη του τούνελ. Λίγο πριν το δεύτερο γύρο των δημοτικών και το τεστ των ευρωεκλογών και στηρίζοντας (#sonot) τον πρωθυπουργό μας, σας παρουσιάζω την ανάπτυξη:

Εκατοντάδες λουκέτα

Ανεργία ακλόνητη, εκεί στα 27% (στους νέους κάτω των 25 χαϊδεύει το 60%)

7 στους 10 φίλους έφυγαν, φεύγουν ή σκέφτονται να φύγουν

Στις όσες δουλειές έχουν απομείνει, σου λένε «3 ευρώ την ώρα, χωρίς ασφάλιση» (και μόνο που δεν προσθέτουν χαιρέκακα «κι άμα σ’ αρέσει»).

(Τα παραδείγματα που ακολουθούν δεν αποτελούν αποκύημα της φαντασίας της συντάκτριας αλλά πραγματικά γεγονότα που συνέβησαν είτε στην ίδια, είτε σε άτομα στον περίγυρό της.)

Περίπτωση νούμερο 1: υπάλληλος σε μεγάλη επιχείρηση (με κέρδη) χτυπάει δεκάωρα και δωδεκάωρα. Φυσικά και ΔΕΝ πληρώνεται υπερωρίες αλλά δουλεύει πολλές φορές και Σάββατα (και κάποιες Κυριακές) και όλα αυτά για το βασικό μισθό. Συμπέρασμα: η εργασία του κοστολογείται κάτω από 3 ευρώ την ώρα.

Περίπτωση νούμερο 2: υπάλληλος με 10ετή προϋπηρεσία προσλαμβάνεται για εξάωρη απασχόληση, δουλεύει οχτάωρη και αμείβεται με 380 ευρώ το μήνα. (Σημείωση: Στο ταμείο ανεργίας παίρνεις 360 ευρώ το μήνα και κάθεσαι…)

Περίπτωση νούμερο 3: θέση γραμματείας. Καθήκοντα θέσης: λάντζα, γραμματεία, μεταφράσεις. Αποδοχές; 3 ευρώ την ώρα. Μαύρα (κι άραχνα).

Περίπτωση νούμερο 4:  «δεν έχω να σε πληρώσω τώρα, πάρε με τον άλλο μήνα να κανονίσουμε».

Περίπτωση νούμερο 5: προγράμματα επιμόρφωσης και κατάρτισης. Εμπαιγμός και κοροϊδία. Συμμετείχα σε ένα το Δεκέμβριο. Άλλα έταζε η περιγραφή του προγράμματος, άλλα έπραξε. Τα λεφτά της κατάρτισης υποτίθεται θα έμπαιναν στους λογαριασμούς μας μέχρι το Μάρτιο. Τι μήνα έχουμε; Ούτε τη βεβαίωση συμμετοχής δεν έχουμε πάρει ακόμα… Και γιατί τα ΚΕΚ (που ξεφύτρωσαν σαν μανιτάρια) έχουν μπει μεσάζοντες σε όλα αυτά τα voucher και για κάθε άτομο που «εκπαιδεύουν» παίρνουν διπλάσια λεφτά από τον ίδιο τον καταρτιζόμενο; Για να μη σχολιάσουμε το αποκορύφωμα, το ότι δηλαδή οι vouchers πληρώνονται από το ευρωπαϊκό ΕΣΠΑ αλλά φορολογούνται από το ελληνικό «αλληλέγγυο στον άνεργο» κράτος…

Αν ανάπτυξη θεωρείται η ολική επαναφορά στις αγορές, με το συμπάθειο, αλλά χεστήκαμε. Γιατί μια ολόκληρη γενιά πρέπει να χαντακωθεί στο όνομα της ανάπτυξης; Εσύ πόσο καιρό θα ανεχόσουν όλα τα παραπάνω; Τον εμπαιγμό από τα διάφορα προγράμματα; Τη στυγνή εκμετάλλευση από τους εργοδότες και τις συνεχείς απειλές; Εσύ πόσο καιρό θα δούλευες απλήρωτος;

Θα μου πείτε, λύνονται όλα αυτά τα προβλήματα με την ψήφο μιας Κυριακής; Φυσικά και όχι. Αλλά, αρνούμαι και αυτή την ξεκάθαρη κοροϊδία, ότι τώρα στα ξαφνικά τους πήρε ο πόνος. Ε όχι…

Αλληλεγγύη και αξιοπρέπεια οι βασικότερες λέξεις του καιρού μας και ώρα είναι πια να τις βάλουμε στην κορυφή οι εργαζόμενοι, για μας και για το διπλανό μας.


* Αφιερωμένο στους απανταχού vouchers, και σε όλους αυτούς με τους οποίους μοιραστήκαμε, ανάμεσα σε έναν καφέ κι ένα τσιγάρο, τις αγωνίες για το ζοφερό μέλλον που μας ετοιμάζεται.

 * Το μεγαλύτερο όνειδος της ελληνικής κοινωνίας αυτή τη στιγμή είναι τα τραγικά μεγάλα ποσοστά που εξακολουθεί να έχει η Χρυσή Αυγή εδραιώνοντας για τα καλά το μίσος και τη βία σε τούτο τον τόπο.

  * Βροντερό το «όχι» στο δημοψήφισμα για το νερό στη Θεσσαλονίκη. Συντριπτική νίκη της αυτοοργάνωσης. Ρε συ… Μην ακούς που μας λένε ότι κάποια πράγματα δε γίνονται. Αν θέλουμε πραγματικά, ΓΙΝΟΝΤΑΙ.

first published at RouaMat.com, 20/05/2014

Interstellar

Ο αναγνώστης και φίλος Στάθης Γεωργιάδης μου έστειλε μια κριτική για την ταινία Interstellar την οποία και δημοσιεύω παρακάτω:


"Στη ζωή υπάρχουν μερικές αδιαπραγμάτευτες αλήθειες όπως ότι η γη έχει σχήμα αυγού, του Σταύρου Θεοδωράκη του αρέσει το γλυκό εργολάβος, το κόμμα είναι ένα, η Βάσω Παπανδρέου είναι ακόμα παρθένα κτλ. Σε όλες αυτές τις αλήθειες πρέπει να προσθέσουμε πως ο Νόλαν ξέρει να κάνει ταινίες, κανονικές ταινίες, όχι σαν κι αυτές του Αγγελόπουλου.

Το Interstellar είναι πόλεμος και όπως στον πόλεμο δεν πας αξύριστος, αγυάλιστος, χωρίς το παγούρι σου και την ξιφολόγχη σου, (αλήθεια τους Σουμέριους πιστεύουν ότι θα πολεμήσουν εκεί στο Πεντάγωνο;) έτσι και πριν πας στον κινηματογράφο για να δεις την ταινία πρέπει να πας προετοιμασμένος. Καταρχάς, πρέπει να πάρεις μαζί σου έναν Βούλγαρο φυσικό από την Μακεδονία του Πιρίν, Πιρινικό φυσικό δηλαδή, ή έστω έναν καθηγητή Φυσικής. Πρέπει να έχεις κοιμηθεί τρεις μέρες σερί για να είσαι ξεκούραστος και οπωσδήποτε να έχεις αδειάσει το κεφάλι σου από όλα τα προβλήματα και τις σκέψεις σου για να μπορέσεις να χωρέσεις όλα αυτά που θα σου δώσει η ταινία. 

Αφού τα κάνεις αυτά προχωράς στην ταινία. Το πρώτο μεγάλο πλεονέκτημα της είναι οι ηθοποιοί του, στα πολύ μεγάλα δε συν ότι (ελπίζουμε να) πήρε την Αν Χάθαγουέι, η χαρά του φίλου μας και δική μας χαρά… Με υπόθεση που αξίζει, με καλογραμμένο και σφιχτό σενάριο, για την ακρίβεια γατάκια σενάριο για τρεις ταινίες, με σκηνοθεσία που σπέρνει, με μουσικάρες, το μόνο που δεν είχε η ταινία ήταν γυναίκες να βγαίνουν από την οθόνη και να επιδίδονται σε σεξουαλικά όργια με το κοινό, ελπίζουμε στην επόμενη ταινία σου μεγάλε Νόλαν. 

Αφού περάσουν σαν νεράκι 2,5 ωρίτσες ο τιτανοτεράστιος "κλείνει" την ταινία ανοίγοντάς την! Ναι κυρίες και κύριοι αφήνει παράθυρο, μπαλκονόπορτα για την ακρίβεια, για το Interstellar 2!!! Στην ερώτηση αν υπήρχαν μειονεκτήματα θα απαντήσουμε με ειλικρίνεια πως υπάρχουν. Καταρχάς τα καθίσματα ήταν μικρά, η προβολή άργησε μερικά λεπτά και δεν έδειξαν αρκετά τρέιλερ επόμενων ταινιών αλλά διαφημίσεις. Αυτά είναι τα μειονεκτήματα. Εν κατακλείδι λέμε πως είναι μια φοβερή ταινία του Νόλαν, του ανθρώπου που σκατά πιάνει και το κάνει χρυσάφι και το χρυσάφι μετά το κάνει κρυπτονίτη."

Το πληκτρολόγιο απαντά:

Αναμφίβολα είναι μια από τις καλύτερες δουλειές του Νόλαν, για μένα ίσως και η καλύτερη. Εξ αρχής καταπιάνεται με τη θεματική του διαστήματος, που έδωσε αριστουργήματα στο παρελθόν (οδύσσεια του διαστήματος, πλανήτης των πιθήκων), αλλά και εξαιρετικές ταινίες πρόσφατα (gravity-ακόμα μετανιώνω που δεν το είδα στη μεγάλη οθόνη). Πραγματικά του βγάζω το καπέλο για την επιμονή να δουλεύει σε φιλμ δίνοντας αυτό το αποτέλεσμα: φαντασμαγορική φωτογραφία και σκηνές που κόβουν την ανάσα, σε κάνουν να ονειρεύεσαι ένα ταξίδι στο απέραντο διάστημα και να ανατριχιάζεις μπροστά στο άπειρο.

Η ομοιότητα όμως με την Οδύσσεια εξαντλείται σε κάποια εκθαμβωτικά πλάνα και στον ρόλο που παίζει η επική μουσική του Hans Zimmer στην ατμόσφαιρα. Γιατί κατά τα άλλα, ο Νόλαν θέτει έντιμα κάποια υπαρξιακά ερωτήματα, δυστυχώς όμως γλιστράει σε συναισθηματικές υπερβολές και φορτωμένους αμερικανικούς διαλόγους. Οι "διαστημικές" επιρροές δεν κρύβονται, το Αρμαγεδδών και ο Πλανήτης των πιθήκων τον προκαλούν να δώσει το δικό του μακάβριο σενάριο για το τέλος του ανθρώπου και το τέλος του κόσμου, ενώ από το contact τσίμπησε την προσπάθεια για επικοινωνία και την ανάγκη για το ανώτερο ον.

Όσο για τη φυσική και τις εξηγήσεις που παίρνουμε ή δεν παίρνουμε, δε με ενοχλεί καθόλου. Το όλο νόημα βρίσκεται στο να δεχτούμε τη μικρότητά μας ως όντα και να αποδεχτούμε ότι ο κόσμος ίσως να μην τελειώνει στα όρια που εμείς αναγνωρίζουμε. 

Τέλος, είναι δεδομένο ότι οι κριτικοί κινηματογράφου του μέλλοντος θα γράψουν για τον Νόλαν πως το αγαπημένο του σχήμα ήταν ο κύκλος. Το στοιχείο αυτό της κυκλικής αφήγησης είναι παρόν σε όλες του τις ταινίες: Κοντά στο φινάλε, ο πρωταγωνιστής επιστρέφει σε μια από τις πρώτες σκηνές, που μπορεί ο θεατής να μην είχε προσέξει και ιδιαίτερα. Σοφός και συνειδητοποιημένος πια, θα δώσει τη λύση του δράματος. Όσο κι αν παρουσιάζει ενδιαφέρον η συγκεκριμένη τακτική, όταν καταντά επαναλαμβανόμενο μοτίβο, χρειάζεται προσοχή γιατί κινδυνεύει να καταστήσει τα έργα του Νόλαν βαθιά προβλέψιμα. 

Εν ολίγοις, το πρόσημο είναι θετικό, είναι μια από τις καλύτερες ταινίες της χρονιάς, αξίζει αναμφίβολα το αντίτιμο του κινηματογραφικού εισιτηρίου και πιστεύω πως θα παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στα φετινά Όσκαρ. Ωστόσο, τα πολλά λόγια είναι φτώχεια, και οι διάλογοι την απομακρύνουν από τον τίτλο του αριστουργήματος. Η σιωπή είναι χρυσός. Κι ειδικά εκείνη η απόκοσμη σιωπή, μέσα στο χάος των άστρων του σύμπαντος, που σπάει μόνο η αναπνοή του κοσμοναύτη. Κι εμείς κοιτάζουμε το άπειρο.