Τι να σημαίνει η υπογραφή τους για το κωλοκράτος;

«τι να σήμαινε άραγε για το κωλοκράτος τους η υπογραφή μας, ποτέ δεν μπόρεσα να το καταλάβω… Να σε βασανίζουν για να μαρτυρήσεις κάτι, έχει τουλάχιστον μια λογική. Κάτι φοβούνται, από κάπου θέλουν να προστατευτούν. Αλλά τόση σκληρότητα για τις υπογραφές τριών παιδιών… Κι όμως, αυτό ήταν που μας κράτησε όρθιους. Η σκληρότητά τους, η απανθρωπιά τους μας έπειθε ότι αυτό που μας ζητούσαν και που αρνιόμασταν να τους δώσουμε ήταν κάτι πολύ σημαντικό.»

Μακάρι να υπήρχε η κοινωνία που δεν χρειάζεται τους νόμους. Γιατί οι πολίτες της έχουν ελεύθερα αποφασίσει ότι δεν θα πράξουν τίποτα που να ενοχλεί τον διπλανό τους ή το περιβάλλον κι ότι θα σέβονται τη ζωή, την ελευθερία, την αξιοπρέπεια.

Από τη στιγμή όμως που αυτό δεν γίνεται (θέλεις γιατί ο άνθρωπος είναι ζώο – με την καλή έννοια, θέλεις γιατί ο άνθρωπος είναι ζώο – με την κακή έννοια), η πολιτεία ορίζει νόμους 

και είναι υπεύθυνη για την τήρησή τους.

Έτσι λοιπόν, είναι αδιανόητο να μην τηρεί η ίδια τους νόμους της, να τους εφαρμόζει επιλεκτικά και να εξαντλεί εκδικητικά την αυστηρότητά της σε όσους θεωρεί «απειλή».

Όλοι εσείς οι «πατριώτες» που κορδώνεστε για τη μακριά κλωστή της υπερήφανης καταγωγής μας, που φτάνει στον Περικλή και τον Σωκράτη, πείτε μας, πού είναι η δημοκρατία και η ισονομία σας – βασικές αρχές της αρχαιοελληνικής πολιτείας;

Αναγνωρίζει ή δεν αναγνωρίζει ο νόμος το δικαίωμα για εκπαιδευτικές άδειες; Αυτή είναι η μια και μοναδική ερώτηση που οφείλει να απαντηθεί για την υπόθεση Ρωμανού. Όλα τα άλλα είναι τακτικές αυταρχικών καθεστώτων. Δεν δικάστηκε ούτε καταδικάστηκε για τις αναρχικές του πεποιθήσεις. Δικάστηκε και καταδικάστηκε για εγκλήματα του κοινού ποινικού κώδικα και τιμωρείται γι’ αυτά. Παράλληλα όμως έχει και τα ίδια δικαιώματα με όλους τους υπόλοιπους κρατούμενους. Δώστε τα. Θα μου πεις, τι προσδοκάς από ανθρωποφύλακες που στοιβάζουν 20 άτομα σε ένα κελί κι αφήνουν κρατούμενους να πεθαίνουν από φυματίωση το 2014 στα ελληνικά σωφρονιστικά ιδρύματα.

«Η πλάκα είναι πως εγκληματίες μας ανεβάζουν, εγκληματίες μας κατεβάζουν, ενώ αυτοί, το επίσημο και οργανωμένο κράτος, με τους νόμους, τα συντάγματα, τους παπάδες, τους θεούς τους, τους δασκάλους, τις προστασίες ανηλίκων και δε συμμαζεύεται, όλο ανθρωπιά είναι, απ’ τα μπατζάκια τους τρέχει, που λένε. Τέλος, χέσ’ τους, δε βγαίνει τίποτα.»

Ω, Κράτος, επιθυμείς να σωφρονίσεις ή να εκδικηθείς τον κρατούμενό σου; Η μόνη ελπίδα να μη χρειάζονται πια φυλακές είναι τα σχολεία. Κι εσύ στερείς από τον Ρωμανό και τον κάθε Ρωμανό την (αστική έστω) μόρφωση που δικαιούται δια του δικού σου νόμου; Τελικά τι πολίτες προσδοκάς; Και τι ακριβώς επιδιώκεις με αυτή τη σκληρότητα; Με ποιον τρόπο ωφελεί την εικόνα σου;

Απορείς γιατί ο Ρωμανός έχει τόσο μίσος μέσα του και γιατί επέλεξε τον δρόμο της βίας. Γιατί μόνο αυτόν γνώρισε από σένα. Στα 16 του ένα όργανό σου, ένας μισάνθρωπος μπάτσος δολοφόνησε τον φίλο του. Στα 18 του συνελήφθη κι έφαγε της χρονιάς του, ενώ στη συνέχεια η φωτογραφία του υπέστη κάκιστο φώτοσοπ για να μην καταλάβει ο νοικοκυραίος το έργο των οργάνων της τάξης. Κι εξακολουθείς να του φέρεσαι βίαια, ακόμα και τώρα που πληρώνει τις επιλογές του με την ελευθερία του. Πού πήγαν τα «καταδικάζουμε τη βία απ’ όπου κι αν προέρχεται»; Γιατί δεν καταδικάζεις τώρα τη δική σου κρατική βία;

«τα πάντα σκοπεύουν στο πώς θα σ’ αιφνιδιάσουν, πώς θα σε συντρίψουν.»

Κάποιες καρδιές, δεν αντέχουν το βάρος και την ασχήμια αυτού του κόσμου. Και προσπαθούν με όλες τους τις δυνάμεις να τον αλλάξουν. Και μένουν πιστοί στις ιδέες τους ως το τέλος. Και μπορεί όλο αυτό να είναι μια ουτοπία, όμως η ουτοπία μας φέρνει πάντα ένα βήμα πιο κοντά στον ορίζοντα.

Ο Νίκος Ρωμανός νίκησε ήδη. Γιατί ξεπέρασε ήδη το κλουβί του ανθρώπινου σώματος, γιατί δεν φοβάται τον ίδιο του το θάνατο, γιατί είναι ελεύθερος.

Από τα τσακίδια που μας έχει στείλει προκαταβολικά τους αλληλέγγυους του καναπέ και των περιστασιακών δρόμων, του εύχομαι καλό αγώνα, μέχρι τη νίκη για την οποία παλεύει. Και μακάρι κάποτε να καταλαγιάσει κι η οργή του.

*Το κείμενο αυτό γράφτηκε ανήμερα της δεύτερης απόρριψης του αιτήματος του Ρωμανού για τη φοίτησή του. Κατά σύμπτωση, αυτές τις μέρες διάβαζα τη συγκλονιστική αφήγηση του Χρόνη Μίσσιου για τα χρόνια και τα βασανιστήρια στις φυλακές της εξορίας του, απ’ όπου προέρχονται και τα αποσπάσματα στα εισαγωγικά. (Χρόνης Μίσσιος…καλά εσύ σκοτώθηκες νωρίς, γράμματα, 1985)